هوش مصنوعی می‌تواند مشاور دینی افراد باشد

به گزارش ایکنا، مهدی انجیدنی؛ فعال حوزه هوش مصنوعی، شامگاه 8 مهرماه در نشست علمی «هوش مصنوعی و علوم انسانی» که از سوی مجمع عالی حکمت اسلامی برگزار شد با اشاره به امکان ایجاد شاخصه‌هایی برای سنجش مهربانی، کینه و حسد و ... در وجود افراد با استفاده از هوش مصنوعی، گفت: یکی از چیزهایی که می‌توانیم توسط هوش مصنوعی تشخیص دهیم همین مسائل است، ما حدیث عقل و جهل را به عنوان شاخص‌های مثبت و منفی در وجود انسان انتخاب کردیم تا چنین امکانی بررسی شود و بسنجیم مثلا درجه حسادت یک فرد از صفر تا صد اینقدر است؛ البته متاسفانه مطالعات در  این زمینه خیلی کم است به خصوص مطالعات منتهی به خروجی محصول.

وی با بیان اینکه در حوزه فردشناسی و هوش مصنوعی چالش‌های زیادی وجود دارد، افزود: در دنیای غرب تلاش کرده‌اند بر روی شاخصه‌های مختلف تحقیقات کنند و مطالعات بسیار زیادی هم انجام شده است از جمله در علاقه به موسیقی، علاقه به موضوعات شهوانی مختلف و مباحث علوم انسانی با نگاه خودشان و ارتباط آن با هوش مصنوعی و خروجی آن هم در حال مشاهده است و در اینستاگرام پیاده می‌شود.

انجیدنی تصریح کرد: مدیر عامل اینستاگرام در یک سخنرانی گفته که ما هر چیزی را که مخالف و دشمن لذت افراد باشد حتی تفکر را از بین می‌بریم؛ او با افتخار از این موضوع سخن می‌گوید و بودن در اینستاگرام را به معنای بالابردن لذت روزانه تلقی می‌کند در حالی که براساس نظرسنجی برخی مؤسسات در انگلیس، آسیب‌زاترین شبکه اجتماعی در سطح جهان همین اینستاگرام است.

اینستاگرام؛ آسیب‌زاترین شبکه اجتماعی

انجیدنی با بیان اینکه در این نظرسنجی و تحقیق 16 شبکه مورد تحقیق قرار گرفته است و اینستاگرام به عنوان آسیب‌زاترین شبکه اجتماعی آن هم با معیارهای غربی تشخیص داده شده است چه رسد به معیارهای اسلامی، اظهار کرد: اینستاگرام و خیلی از شبکه‌های اجتماعی دیگر تلاش کرده‌اند تا از ظرفیت‌های علوم انسانی و هوش مصنوعی به شکل خیلی جامعی استفاده کنند تا بتوانند محصولی تولید کنند تا تغییرات را در مخاطب خود ایجاد کنند.

این پژوهشگر هوش مصنوعی با اشاره به اینکه هوش مصنوعی در دنیا به سمت یادگیری‌های چندسطحی در حال پیشرفت است، ادامه داد: این مسئله سبب می‌شود تا هر قدر ما داده‌های عمیق‌تری را برای یادگیری در اختیار ماشین قرار دهیم خروجی آن چه در مسیر حق و چه باطل قدرتمندتر خواهد بود. به عنوان مثال ما به این بحث پرداخته‌ایم که چرا تاکنون کسی قرآن کریم را به عنوان داده در اختیار هوش مصنوعی قرار نداده است یعنی همه تفاسیر معتبر اعم از قرآن به قرآن و روایی و ... را به هوش مصنوعی بدهیم یا حدیث معروف پیامبر(ص) درباره حروف قرآن را در اختیار هوش مصنوعی بگذاریم تا خروجی آن را ملاحظه کنیم.

وی در ادامه اضافه کرد: چرا نمی‌شود یک مربی بر روی دستگاه هر کسی نصب شود و او بر مبنای برهان و استدلال مبتنی بر قرآن و روایات به افراد راهکار زندگی درست و سالم ارائه دهد؛ البته نه اینکه فقط به ما چند آیه و روایت و نهایتا تفسیر آن را ارائه کند بلکه بتواند مطالب عمیق و محتوایی به ما بدهد و در چند لایه پاسخ سؤالات را هم ارائه کند و حتی اگر از او پرسیدیم که ما در شب چای بخوریم یا خیر بگوید بله و یا خیر و بعد دلایل آن را هم بیان کند.

این فعال حوزه هوش مصنوعی افزود: اگر ما بتوانیم داده‌های عمیقی از قرآن را برای ماشین آماده کنیم خواهیم توانست دستیاری را در اختیار افراد قرار دهیم که نقش مشاور دینی برای افراد در انتخاب سبک زندگی سالم داشته باشد. اگر این کار رخ دهد در این صورت مسائل عجیبی اتفاق می‌افتد و خروجی‌های فوق‌العاده‌ای خواهیم گرفت. هوش مصنوعی می‌تواند همزمان به میلیون‌ها داده فکر کند و آن را کنار یکدیگر قرار دهد در این صورت استدلالات خیلی جالبی می‌توانیم از آن بگیریم.

انجیدنی با بیان اینکه کارهایی در مورد شاخص‌های پرداخت و کسب و کار در اسلام مورد توجه تحقیقات ما در هوش مصنوعی بوده است، افزود: ما شاید نتوانیم تمامی معارف دینی را به سطح کاربردپذیری برسانیم ولی می‌توانیم با فرآوری توسط هوش مصنوعی این کار را انجام دهیم. چیزی که در نظام جهانی و در ارتباط با هوش مصنوعی بر روی آن تمرکز زیادی وجود دارد و ما هم باید آن را جدی بگیریم و بر روی آن بیشتر فکر کنیم مسئله تمدن است.

شاخص‌سازی ارزش‌های تمدنی غربی به وسیله هوش مصنوعی

وی تاکید کرد: غرب آن چیزی را که تمدن مدرن می‌داند شاخص‌سازی می‌کند که یکی از بزرگترین آنها بحث لذت‌طلبی است و به نظر بنده هم می‌توان شاخص‌های تمدن اسلامی را هم بر مبنای قرآن و روایات و بعد از طی‌کردن فردشناسی و جامعه‌شناسی به دست بیاوریم و هم پیگیری و هم پیش‌بینی کرده و هم رشد بدهیم.

انجیدنی با اشاره به بحث تدبر در قرآن که مدت مدیدی است بر روی آن تمرکز وجود دارد، بیان کرد: یکی دیگر از کارهایی که تمرکز خوبی روی آن داریم تولید شاخص‌هایی برای جهل در شبکه‌های اجتماعی است تا بتوانیم جلوی برخی از کارها مانند فحاشی را بگیریم یعنی یکی از ظرفیت‌های معارف دینی ما همین مسئله است.

وی ادامه داد: الان تیمی از محققان و علما تشکیل شده است تا روی این شاخصه‌ها کار کنند، همچنین یکی از کارهایی که می‌توان در شبکه‌های اجتماعی و زیرساخت‌ها بکنیم این است که سطح اصطکاک جامعه را کاهش دهیم و محیط آرامشی را در این شبکه‌ها برای کاربران ایجاد کنیم. البته این نوع مطالعات و کارها نیازمند شبکه‌های علمی بزرگ دانشگاهی و حوزوی است و اگر این کار انجام شود قدم بسیار بزرگی برداشته خواهد شد.