فعالیت‌های فرهنگی و قرآنی نیاز به مهندسی صحیح آمار دارند
مدیرعامل مؤسسه تسنیم لنجان با اشاره به نیاز به مهندسی صحیح آمار در فعالیت‌های فرهنگی و قرآنی، گفت: اگر مهندسی آمار در حوزه فرهنگ تصحیح شود متوجه میزان موفقیت خود خواهیم شد.
رضا یاوری، مدیرعامل مؤسسه قرآن و عترت تسنیم لنجان در گفت‌وگو با ایکنا در مورد نقشه مهندسی شده آمار فرهنگی گفت: یکی از مهمترین موضوعات مورد نیاز برای هر گونه تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری داده و اطلاعات است.
وی ادامه داد: مهم‌تر از آن نحوه تهیه آن آمارها و داده‌هاست که متأسفانه در ایران در حوزه فرهنگ این موضوع به خوبی وجود ندارد. در ایران 18 نهاد به‌طور مستقیم و 56 نهاد به‌طور غیر مستقیم در حوزه‌های مختلف فرهنگی ردیف بودجه دارند و این ردیف بودجه در این حوزه‌ها هزینه می‌شود.
یاوری بیان کرد: علاوه بر این نهادها، اگر بخش مردمی را نیز به آن اضافه کنیم به عدد چند هزار نهاد دولتی و مردمی می‌رسیم که در حوزه فرهنگ مشغول فعالیت هستند.
مدیرعامل مؤسسه تسنیم لنجان عنوان کرد: باید بررسی شود کشوری که این همه نهاد فرهنگی دارد چرا هنوز نمی‌تواند یک سیاست‌گذاری مناسب در بخش فرهنگ داشته باشد و یک جبهه مشخصی را هدف قرار دهد تا بتواند برای این موضوع راهکاری بیندیشد.
یاوری در این باره گفت: اگر کشور در هر سال بخواهد بر روی یک موضوع کار و این جبهه‌ها را فعال کند باز نمی‌تواند درست تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی کند. علت مهم این امر نداشتن آمار و اطلاعات درست و به‌روز است. اکنون همه تصمیم‌ها و برنامه‌ها بر اساس حدس و گمان یا داده‌های اشتباه و تکراری است که به نهاد تصمیم‌ساز ارائه می‌شود.
بررسی یک نمونه فرضی
وی با بررسی یک نمونه فرضی، اظهار کرد: برای مثال اگر در شهری برنامه‌ای برای روز عفاف و حجاب اجرا شده باشد و 10 نهاد متولی آن و فرمانداری نیز متولی اصلی برنامه باشد، در گزارشی که هر نهاد می‌دهد به طور مثال هزار نفر را تحت پوشش قرار داده‌اند که در مجموع 10 هزار نفر می‌شود، اما آیا این آمار درست بوده؟ خیر، چون هر کسی از زاویه نگاه خود آماری ارائه داده است تا مشخص شود کاری کرده است. اگر نگاه کنید در کل کشور آمار نفرات شرکت‌کننده به چند میلیون نفر می‌رسد، در حالی که این چنین نبوده ولی هر کدام از این آمارها که بررسی شود درست ارائه شده، پس نکته کجاست؟
یاوری گفت: این که آمار درست ارائه شده تا حدی وجود دارد ولی وقتی به آمار عددی می‌رسید این اختلاف به‌وجود می‌آید. اگر سیستم گزارش‌دهی بر اساس یک شاخص مشخص و کلیدی اتفاق بیافتد و ما از آمار نفرات و ... فاصله بگیریم و به نتیجه بپردازیم شاید یک راهکار موقتی باشد؛ اما راهکار مهم این است که بر اساس اسناد راهبردی اقدام شود و هر دستگاه و زیر مجموعه آن متولی گزارش یک موضوع نه از حیث اجرا بلکه از نظر نتیجه آن هم با دلیل و مدرک باشد، اینگونه کمتر دچار آمارهای نا‌مناسب خواهیم بود.
وی اظهار کرد: همان مثال را می‌خواهیم از دید دیگری بررسی کنیم، مثلاً در یک شهرستان هدف قبول داشتن چادر توسط زنان و دختران آن شهر است که در ابتدا شاخص 60 درصد دارد و می‌خواهیم این عدد به 70 برسد، بر این اساس اقدام مد نظر نیست بلکه رشد 10 درصدی در شاخص مد نظر است و به هر میزان کاهش و یا افزایش را شاهد باشیم نتیجه عملکرد آن دستگاه متولی خواهد بود؛ اما متأسفانه در دستگاه‌ها و نهادها ملاک ارزیابی را بیشتر بر اقدام قرار داده‌ایم چون راحت‌تر و سریع‌تر است. حال آنکه در حوزه فرهنگ باید شاهد نتیجه باشیم تا بتوانیم اقدامات بعدی را بهتر برنامه‌ریزی کنیم.
یاوری در ادامه گفت: اگر مهندسی آمار در حوزه فرهنگ و قرآن تصحیح شود متوجه میزان موفقیت خود خواهیم شد، البته نهادی باید جداگانه صحت‌سنجی کند که آیا این شاخص مثبت بوده یا منفی و وقتی این اتفاق بیفتد می‌توان گفت در حال رشد هستیم. اما اگر با این روند بخواهیم پیش برویم مجدد دستگاه‌ها در حال ارائه آمارهایی هستند که باز هم ممکن است خروجی مناسب نداشته باشد و این مناسب نیست.
وی اظهار کرد: هر گونه برنامه‌ای باید با شاخص به متولیان اجرا اعلام شود و نهادی مجزا این شاخص‌ها را مورد بررسی قرار دهد و دائم در حال رصد فرهنگی کشور باشیم تا بتوانیم شاهد برخی حوادث ناگواری که در کشور رخ می‌دهد نباشیم و برنامه‌ها و شاخص‌ها نیز بر بودجه فرهنگی، انتصابات، پاداش‌ها و ... مؤثر واقع شود.
انتهای پیام
