Manevi sağlıkta dinin rolü nedir?

Tüm dinlerin nihai amacı, müntesiplerine mutluluk verici bir yaşam tarzı sunmaktır. Bunu gerçekleştirmek için de dinler, kendi inananlarına birtakım prensipler vaaz etmiştir. Dikkatli bir şekilde incelediğimizde, bu prensiplerin sadece birtakım inanç ve ibadet ilkelerini içermediğini, aynı zamanda ruh ve beden sağlığına ilişkin önemli bazı esasları içerdiğini görmekteyiz

Yapılan bir araştırma dini öğretilerin insanların zihinsel ve ruhsal sağlığında etkili bir rol oynadığını ama bunlar ihmal edildiğinde insanın birçok içsel mücadelesine cevap vermede başarısızlığa yol açabileceğini gösteriyor.

Manevi sağlık alanında araştırmacı olan Minu Esedzendi ‘sağlıklı ve saf kalp’ teorisini açıkladı:

İki önemli soru beni manevi sağlığı araştırmaya yöneltti. İlk soru, insan ıstırabının sebebi nedir ve ikinci soru bu ıstıraplar nasıl hafifletilebilir?

Araştırmam, ruh konusunun günümüz biliminde yeterince ilgi görmediğini gösterdi. Oysa  İbrahimî dinlerin inanışlarına göre insanın maddi ve manevi olmak üzere iki boyutu vardır. Allah çeşitli ayetlerde ruhtan bahsetmiş olup ruh konusu, ruha ve gayb âlemine iman, müminler için temel şartlardan biridir.

Kur’an’da ruh  ‘kalp’ kelimesi, nefs ve kişinin meseleleri anladığı aracı ifade eder. Ruh güçlüdür bilendir , anlayandır duyguların merkezidir. Evren hakkında bilgi edinmemizi sağlayan ruhtur.

Çeşitli makaleler aracılığıyla ‘sağlıklı kalp’ kelimesini bilim dünyasına tanıttım ve buna dayalı bir manevi bakım modeli tasarlayabildim ve bu konuda çeşitli kitaplar ve makaleler yazıldı. Bir sonraki aşamada temiz kalpli insanların özelliklerini anlamaya çalıştım ve bunun için bilimsel tümevarım yöntemini, psikoloji profesörleri, hastalar ve aileleri ile röportajlar ve İslami kaynakları inceledim.

Allah’a kulluk insanın manevi sağlığını temin eder, acılara dayanmayı ve sosyal sorunları azaltmayı mümkün kılar. İnsan manevi aşamaları geçerken ilk olarak İslam vadisine girer sonra kendisine bildirilenlerle amel ederek, kalben imana ulaşır ve kendine olan imanı güçlendiren insanlar takvaya ulaşırlar. İnsan dünyadan vazgeçme noktasına gelebilir, elbette dünyadan vazgeçmek nimetleri kullanmamak değil, ona bağlanmamak anlamına gelir. Bu yolda çok az insan kesinliğe ulaşır ve batınî dünyasına dikkat eder. Böyle insanlar, dünya sallansa, kalpleri titremez.

Allah’ın memenuniyeti yetmez bizde memnun olmalıyız

Allah’ın benden memnun olması gerçeğine ek olarak, Allah’tan da memnun olmalıyım, yani Allah’ın verdiği ve vermediği her şeyden memnun olmalıyım. İnsanda böyle bir hal gerçekleşirse o insan temiz bir kalbe kavuşur.

Saf ve temiz bir kalbe sahip olanlar yaşamın her anında mutlu ve iyimser hissederler, sabırlı , ahlaki erdem, huzur ve güven sahibidirler.

Alçakgönüllülük, cesaret, adalet, cömertlik ve kendine saygı, saf ve temiz bir kalbe sahip insanların diğer özellikleridir.  Bu kişiler, hayatlarında ölçülü davranırlar, Allah’ın varlığını ve imamları kendilerine örnek alarak sözlü olarak kabul ederler. Allah’ın dünyada var olduğunu ve onları her an gözetlediğini kabul ettikleri için tevazu gösterirler ve günahlardan uzaklaşırlar. 

Bu kimseler bu makama geldikten sonra nefslerini, öfkelerini ve hiddetlerini kontrol edebilirler, hırslarını dizginledikten sonra cömertlik özelliğine kavuşabilirler. Rivayetlere göre cennete gidebilirler.

Kalbi temiz olan insan, sadaka, ihsan ve mağfirete sarılarak şefaat makamına ulaşır ve sıhhatin zirvesine ulaşabilir. Bu kimselerdeki cesaret, Allah’ın kullarına karşı kibirden, bencillikten ve öfkeden sakınmalarını, doğru sözlü, alçakgönüllü olmalarını sağlar. Kalbi saf ve temiz olan kimselerin diğer vasıflarından biri de adaletli olmaları, onları batıl ilişkilerden, müminlere düşmanlık ve batıla meyletmekten alıkoymasıdır. Temiz kalp sahipleri, toplumu ıslah eden kimselerdir ve iyiliği emreder, kötülükten nehyederler.

4035290