لزوم امیدآفرینی و تولید رویاهای قابل تحقق برای جوانان
معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم بخشی از علت مهاجرت را ناشی از عوامل فرهنگی، اجتماعی و سیاسی دانست و گفت: امیدآفرینی و داشتن رویاهایی که قابلیت تحقق دارند، راهکار مقابله با این مسئله است.
عبدالحسین کلانتری، معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در گفت‌وگو با ایکنا، به تشریح برنامه این وزارتخانه برای تحقق آئین‌نامه نشان مسئولیت اجتماعی دانشگاه‌ها پرداخت و گفت: یکی از حوزه‌های مهم مسئولیتی دانشگاه‌ها به خصوص در نسل جدید دانشگاه‌ها موضوع مهم مسئولیت اجتماعی دانشگاه‌هاست. دانشگاه‌ها نسبت به محیط، جامعه خودشان و در مقیاس‌های کلان‌تر نسبت به منطقه و جامعه بشری متعهد هستند، مسئولیت دارند و طبیعتاً باید در جهت ایفای این مسئولیت و نقش گام بردارند.
وی تصریح کرد: بخش عظیمی از فعالیت‌های دانشگاه‌ها چه در تربیت دانشجو و متخصص، تولید فضاهای متناسب با نیازهای جامعه و اشتغال در راستای همین مسئولیت اجتماعی است. اما متأسفانه این موضوع به صورت متمرکز مورد توجه قرار نگرفته است. البته گام‌های مؤثری طی سالیان اخیر برای اهمیت بخشی به همین موضوع برداشته شده اما نگاه متمرکز، نظام‌مند و مبتنی بر قواعد مشخص در این موضوع نداشته‌ایم.
کلانتری اضافه کرد: اتفاق مهمی که اکنون رخ داده این است که متناسب با تحولاتی که در جهان و در نسل‌های جدید دانشگاه‌ها صورت گرفته است، عقبه‌ای که این کار در مجموعه آموزش عالی به صورت پراکنده وجود داشته است، تأکیدی که ریاست جمهوری بر این موضوع در بازدید ستادی خود از وزارت علوم داشته‌اند، تأکید وزیر علوم و اسناد بالادستی وزارت علوم با کار کارشناسی مفصل و احصای تجارب ملی و بین‌المللی پس از جلسات متعدد کارشناسی با حضور ذینفعان یعنی اساتید، یاوران علمی و به خصوص دانشجویان، آئین نامه نشان مسئولیت اجتماعی دانشگاه‌ها تهیه و در معاونت فرهنگی نهایی شد.
اعطای نشان مسئولیت اجتماعی دانشگاه‌ها
وی ادامه داد: این آئین‌نامه در چند سطح کارنامه مسئولیت اجتماعی دانشگاه‌ها، اساتید و گروه‌های دانشجویی را بررسی و برترین دانشگاه‌ها، اساتید و گروه‌هایی دانشجویی را انتخاب و نشان مسئولیت اجتماعی را به آنها اعطا می‌کند.
معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اعلام کرد: در حال حاضر در مجموعه معاونت فرهنگی این کار انجام شده است و امیدواریم توسط مراجع بالادستی نهایی و در سال جاری شاهد برگزاری جشنواره اعطای نشان مسئولیت اجتماعی دانشگاه‌ها باشیم.
تعامل با جهاددانشگاهی درون سازمانی است
وی در پاسخ به این سؤال که با توجه به فعالیت جهاددانشگاهی در دانشگاه‌ها چه فعالیت‌ها و برنامه‌های مشترکی با این نهاد انقلابی در دستور کار دارید؟ گفت: جهاددانشگاهی را جزو جدانشدنی مجموعه آموزش عالی می‌دانیم لذا تعامل با مجموعه جهاددانشگاهی را تعامل بین سازمانی نمی‌دانیم بلکه یک تعامل درون سازمانی است. یعنی تعامل روان و بسیار خوب بین مجموعه دانشگاه‌ها با مجموعه جهاددانشگاهی وجود داشته و با قاطعیت عرض می‌کنم که در این دوره این تعامل بسیار روان‌تر، هماهنگ‌تر و بیشتر شده و این ارتباط به صورت خاص بین معاونت فرهنگی و مجموعه جهاد وجود دارد.
کلانتری تصریح کرد: از بسیاری از رویدادهایی که توسط جهاددانشگاهی در حوزه‌های مرتبط با مباحث فرهنگی اجتماعی برگزار می‌شود حمایت می‌کنیم و بسیاری از این برنامه‌ها به صورت مشترک برگزار می‌شود. این همکاری‌ها به کتابچه‌ای تبدیل شده و تفاهم مفصلی نیز به امضا رسیده است.
وی با تأکید بر اینکه حمایت از فعالیت‌های فرهنگی جهاددانشگاهی فقط حمایت مادی نیست، گفت: این حمایت‌ها توسط بدنه دانشگاه‌ها با مجموعه جهاد صورت می‌گیرد و امیدواریم این ارتباط تقویت شده و تکثیر شود. ظرفیت‌های خوبی در جهاددانشگاهی وجود دارد و این نهاد نمونه بارز پیشرفت‌های نظام است.
معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم اظهار کرد: خود پروژه جهاددانشگاهی مستلزم روایتی است که مردم در جریان قرار بگیرند که توسط جوانان همین کشور چه اتفاق‌های بزرگی رقم خورده است. بیشتر مردم ایران جهاددانشگاهی را با رویان می‌شناسند که اشتباه نیست اما این شناخت کامل نیست. حوزه فعالیت‌های قرآنی جهاددانشگاهی چشمگیر بوده و بسیاری از پویش‌هایی که در متن دانشگاه‌ها صورت می‌گیرد توسط همین سازمان رقم می‌خورد.
وی ادامه داد: اتفاق‌های بسیار مثبتی که توسط ایسپا و مجموعه‌های پژوهشی جهاد رقم می‌خورد نیز دستاورده‌هایی است که جهاددانشگاهی برای آموزش عالی کشور و به تبع آن برای کل کشور داشته است و امیدواریم ما هم بتوانیم استفاده بهتر و بیشتری از این مجموعه بکنیم و کمک بیشتری به رشد و تعالی جهاددانشگاهی داشته باشیم.
آیا مهاجرت دانشجویان فرهنگی است؟
معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم در پاسخ به این سؤال که آیا نگاه فرهنگی به مسئله مهاجرت دانشجویان و اساتید دارید؟ گفت: چنانکه تحقیقات مختلف نشان می‌دهد بحث مهاجرت دانشگاهیان پیچیدگی‌های خاص و ظرافت‌هایی دارد که باید تمام ابعاد آن را لحاظ کنیم. بخشی از مهاجرت ناشی از پویایی‌های بازار اشتغال در مقیاس جهانی است که در بسیاری از کشورها از جمله ایران وجود دارد.
وی ادامه داد: بخشی از این مسئله نیز ناشی از فضاهای فرهنگی، اجتماعی و سیاسی است که آنها هم باید لحاظ شوند. چیزی که در بحث مهاجرت نخبگان به نظر من مهم است مواجهه واقع‌بینانه با موضوع و تفکیک میان لایه‌های طبیعی این مهاجرت و لایه مرضی آن است. لایه مرضی به این معنا که به صورت پاتولوژی خود را نشان می‌دهد و ما باید برای این قسمت فکری کنیم و تمهیدی بیندیشیم.
تولید رویاهای قابل تحقق برای کاهش مهاجرت
کلانتری در پایان گفت: بحث و بررسی‌هایی که مجموعه‌های تحقیقاتی مؤثر کشور داشته‌اند نشان می‌دهد بخشی از مهاجرت ناشی از عوامل فرهنگی، اجتماعی و سیاسی است و در این بین آن چیزی که بسیار مؤثر است امیدآفرینی و داشتن رویاهایی است که قابلیت تحقق دارند. یکی از کارهای مهم کشورهای مختلف تولید همین رویاهاست. البته رویاهایی که برآمده از واقعیت هستند و نسبتی با دیروز و امروز ما داشته و نگاهی به آینده دارند و توسط جوانان ما قابل تحقق هستند و هر کنشی که در این مسیر، امید و آینده دانشگاهیان را نشانه بگیرد نه تنها به حل مسئله مهاجرت کمکی نمی‌کند بلکه آن را تشدید کرده و از مدار طبیعی خود خارج می‌کند.
انتهای پیام
