توجه ویژه به غزه در جشنواره سینما حقیقت

به گزارش خبرنگار ایکنا، آیین اختتامیه هفدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران «سینما حقیقت» با حضور محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمد خزاعی، رئیس سازمان سینمایی، هاشم میرزاپور، مدیرعامل موسسه سینما شهر، مهدی آذرپندار، مدیرعامل انجمن سینمای جوانان ایران و جمعی از هنرمندان امروز دوم دی در تالار وحدت برگزار شد.

در آغاز مراسم پس از تلاوت آیاتی چند از قرآن کریم، ارکستر سمفونیک قطعه‌ای برای حمایت کودکان غزه نواخت.

در ادامه، محمد حمیدی مقدم، دبیر هفدهمین جشنواره «سینما حقیقت» گفت: روزهای سختی را به‌دلیل شدت کار پشت سر گذاشتیم. گروه‌های مختلفی با ما بودند. گروه مشاورین ۲۰ تا ۳۰ نفره که ساعت‌ها وقت گذاشتند و فیلم‌های رنگین از این دوره را انتخاب کردند. از هیئت‌های داوری خصوصاً بخش بین‌الملل، بخش سینمای ملی که ما را همراهی کردند تشکر می‌کنم چراکه با توجه به وقت کمی که داشتند ما را یاری کردند تا به ترکیبی از آنچه در سینما مستند رخ داده است، برسیم.

وی افزود: امسال در جشنواره شاهد رقابت جوانان بودیم. بزرگان اساتید این حوزه را داشتیم. آن‌هایی که با حضورشان در اکران‌ها به خانه جشنواره رونق دادند.

دبیر هفدهمین جشنواره «سینما حقیقت» بیان اینکه جشنواره امسال فیلم‌های اجتماعی، انتقادی و پرسشگر بود، اظهار کرد: همچنین فیلم‌های زنان، خانواده، محیط زیست، کاستی‌ها و غم‌های مشترک به نمایش درآمد. فیلم‌هایی که تماشاگر را به تکاپو دعوت می‌کرد و او را محصور در شرایط نمی‌دید. درضمن با تدارک بخش غزه به طور جدی به موضوع فلسطین پرداختیم و آن را تحلیل کردیم. وقت آن را داشتیم گفت‌وگو کرده و در نهایت ضیافتی رنگین برقرار کنیم.

وی با بیان اینکه در این دوره فرصت این را پیدا کردیم تا گفت‌وگو کنیم و بخت این را داشتیم که به تماشای آثاری متنوع با افکار و سلایق متفاوت بنشینیم، اظهار کرد: اما دو موضوع اصلی هنوز باقی مانده، ما در حال عبور از مسیری هستیم که طراحی کرده بودیم، هزینه‌های تولید بالا رفته و دست ما به عنوان نهاد متولی تولید در سینمای مستند خالی است.

وی خطاب به محمدمهدی اسماعیلی، ادامه داد: آقای وزیر، باید برای این موضوع کاری کرد، سینمای مستند ایران، نیازمند توجه و حمایت جدی است. در سوی دیگر، هدف ما رسیدن به بازارهای منطقه‌ای و جهانی است، «سینما حقیقت» و سینمای مستند ایران می‌تواند یک «هاب» منطقه‌ای باشد، قابلیت‌ها و اعتبارش را دارد، نمایش، توزیع و دیده شدن مستندها، نباید آرزوی محال شود، باید هدفی قابل دسترسی به حساب آید.

دبیر هفدهمین جشنواره «سینما حقیقت» ابراز کرد: هدف ما تنها حضور جشنواره‌ای نیست، افزایش مخاطبان، ورود به تلویزیون‌ها، پلتفرم‌ها و بازارهای جهانی برایمان مهم است.

در ادامه، محمد خزاعی، رئیس سازمان سینمایی گفت: من دوست دارم گلایه‌های سینماگران را بشنوم و برای آن‌ها راهکار پیدا کنم. من با شما همدردی می‌کنم. دوست داشتم در شرایط بهتری سکان‌دار این مسئولیت می‌شدم. ای کاش بحث‌های اقتصادی امروز به جای این مسائل جایش را به سوژه‌های ناب‌تری می‌داد.

وی ادامه داد: در بدترین شرایط اقتصادی یا شرایط سیاسی سکان‌دار شدم اما من از خانواده خود سینمای ایران و رنج‌کشیده هستم و درد شما را می‌فهمم.

رئیس سازمان سینمایی با بیان اینکه من برای بهبود این شرایط تلاش خواهم کرد، افزود: جلسات مکرری هم برای بهبود وضعیت داشتم و علی‌رغم حرف‌های بعضی از عزیزان من فکر می‌کنم افق‌های آینده روشن است.

وی بیان کرد: دغدغه من تنها سینمای مستند نیست و تمامی اهالی خانواده سینما را در بر می‌گیرد. سال بعد، سال بهتری خواهد بود و سال ۱۴۰۳ سالی بهتر در زمینه اقتصاد سینما، معیشت و تولید خواهد بود.

در ادامه اختتامیه، محمد مهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بیان کرد: جشنواره امسال به لحاظ کمی و کیفی، طبق گزارش‌های خوبی که سازمان سینمایی و آقای محمد حمیدی مقدم عنوان کرده‌اند، به نظر می‌رسد راه رشد خود را طی کرده است. این‌جا دوستانی که موفق به کسب جایزه شدند نیز گلایه‌های درستی را مطرح کردند. در فضای مدیریتی سینمایی کشور باید به راه‌حل های روشنی برای حمایت‌های دقیق و نقطه‌ای از فعالان این حوزه برسیم.

وی ادامه داد: در سال جاری برای فیلم کوتاه، با همکاری انجمن سینمای جوانان ایران، بیش از ۱۸۰ میلیارد تومان در اختیار سازمان سینمایی قرار گرفت. در حوزه حمایت از تولیدات شهرستان‌ها عدد حمایت قابل توجه است. شاید یک سوم کارها از شهرستان‌ها به دبیرخانه می‌رسد و شاید ما از ۷۰ فیلم مستند حمایت کردیم و این حوزه همچون سایر حوزه‌ها کار ساخت پرهزینه‌ای دارد.

اسماعیلی بیان کرد: تا همین دو سال پیش با بودجه‌ای کم می‌شد از فیلمی حمایت کرد اما امروز کار حمایت گران‌تر و به تبع آن سخت‌تر شده است. برای مثال ما شبکه نمایش خانگی را داریم. هدف ما حمایت جدی از این حوزه است. بخش عمده‌ای از حمایت‌های ما خارج از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بوده و نیازمند توسعه است. ما آمادگی این حمایت را داریم و دوستان من در سازمان سینمایی باید طرح‌هایشان را ارائه دهند. این نکته را همین‌جا عرض می‌کنم که اگر امسال از ۷۰ اثر مستند حمایت شده است، ما این آمادگی را داریم که سال بعد با دو برابر بودجه، تعداد دو برابری اثر را حمایت کنیم.

وزیر ارشاد تصریح کرد: مسئله مهم امروز کشور موضوع آب است. ما از وزارت نیرو برای ساخت سریالی در حوزه آب درخواست حمایت کردیم. سینمای مستند بهترین دریچه برای آشنایی مردم با واقعیت‌ها است.

وی بیان اینکه سینماحقیقت، جشنواره‌ای است که به نام و عنوان خود وفادار است، گفت: امسال بسیاری از مستندها در حمایت غزه بود که بیش از 20 هزار نفر جلوی چشم همه مردم دنیا در آن‌جا به قتل رسیدند. آیا خون مردم فلسطین کمرنگ‌تر از انسان‌های شریف دیگر نقاط دنیا است؟ چرا هیچ واکنشی نمی‌بینیم؟ قطعنامه‌ها هم با هدف موضوع آتش‌بس راضی به حرف شده است.

اسماعیلی در خاتمه سخنانش گفت: اقلیت نژادپرست ظالم، خشن و خون‌خوار که مدیریت این فضا را در سازمان‌های جهانی جلو می‌برند، دوست ندارند صدا و تصویری از ظلمشان پخش شود اما مستندسازان این مهم را انجام می‌دهند. از محمد خزاعی درخواست حمایت بیشتر از مستندسازان را دارم تا امکان فعالیت بیشتر فیلمسازان جوانان فراهم شود. در پایان نیز از هیئت داوران، فیلمسازان، اهالی رسانه و علاقه‌مندان به حوزه فرهنگ و رسانه تشکر می‌کنم.

رضا میرکریمی، کارگردان سینما نیز در بخش اهدای جوایز بخش بین‌الملل در سخنانی کوتاه بیان کرد: بلندنظری همراه با مدارای این جشنواره باعث می‌شود گردهمایی خوبی از همه استعداد‌های کشورهای اسلامی را در آن ببینید.

آرلین کلمشا، استاد دانشگاه و پژوهشگر برزیلی نیز در ادامه روی صحنه آمد و با اشاره به اتفاقات غزه گفت: قبل از هر چیز از مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی تشکر می‌کنم که شرایط ایران آمدن من را فراهم کردند. لحظه‌های ملاقات ما بسیار تراژیک است و کودکان بسیاری در غزه کشته می‌شوند. ما به عنوان فیلمساز نباید اجازه دهیم که فلسطین دوباره فراموش شود تا حقوق بشر دوباره به فلسطین تاریخی بازگردد.

وی اظهار کرد: یکی از  دغدغه‌های روشنفکر فلسطینی ادوارد سعید، بخشیدن صدا به فلسطینیانی بود که صدا از آن‌ها سلب شده است. سکوت را باید به کلمات تبدیل کرد. امروز صدای فلسطین، فریادی برای پایان ظلم و جنگ است.

در ادامه مراسم از برگزیدگان به شرح ذیل تجلیل شد.

جوایز بخش بین‌الملل

جایزه بهترین فیلم کوتاه این بخش به «سقف سنگی» ساخته رؤیا ربانی اهدا شد.

دیپلم افتخار مستند کوتاه بین‌الملل به فیلم «پورزال» به کارگردانی ماریا ماوتی و احسان فرخی فرد رسید.

جایزه بهترین‌ مستند کوتاه بین‌الملل به مستند «ارتعاشاتی از غزه» به کارگردانی رحاب نزال رسید.

دیپلم افتخار مستند نیمه‌بلند به فیلم «گنج مادری مولود دانا» ساخته یشیل تاش از ترکیه اهدا شد.

دیپلم افتخار مستند نیمه‌بلند بخش بین‌الملل به فیلم «مادر دانا مولود گنچ» اثر سوینچ یشیل تاش رسید.

جایزه بهترین مستند نیمه بلند بخش بین‌الملل به «انجمن کلاشینکف» اثر کریستف کربش رسید.

جایزه ویژه هیئت داوران به فیلم « دردست ساخت» مارکوس تویوو از کشور فنلاند اهدا شد.

همچنین جایزه ویژه در بخش نیمه بلند به آذر محرابی از ایران برای فیلم «هم‌نوایی عاشقانه» تعلق گرفت.

دیپلم افتخار مستند بلند بخش بین‌الملل به مستند «زندان مرکزی ولادیمیر» به کارگردانی جولیا بابکووا اهدا شد.

جایزه بهترین مستند بلند بخش بین‌الملل به مستند «نخ طلایی» اثر نیشتا جین اهدا شد.

جایزه ویژه هیئت داوران مستند بلند بخش بین‌الملل به مستند «ستار الکلاسیکو» به کارگردانی هادی شریعتی رسید.

جایزه «سرباز وطن» یادبود شهید قاسم سلیمانی که با حضور وزیر ارشاد، رئیس سازمان سینمایی و زینب سلیمانی (دختر شهید سلیمانی) به امیر عسگری برای ساخت فیلم «عیدوک» اهدا شد.

بعد از اهدای جایزه بخش «سرباز وطن»، از وائل الدحدوح، خبرنگار حاضر در غزه، دیگر بخش این مراسم بود.

تقدیرهای ویژه مراکز غیرسینمایی

مصطفی زمانیان، رئیس مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری جایزه ویژه این مرکز را به مستند «بحران خاموش» ساخته محمدحسین حقیقی اهدا کرد.

همچنین بنیاد 15 خرداد جایزه ویژه خود را به مستند «نفس» ساخته علیرضا باغشنی اهدا شد.

جوایز بخش شهید آوینی

فیلم «بی‌قرار» ساخته محمدعلی فارسی در این بخش تندیس برنزی را گرفت.

جایزه و تندیس نقره‌ای شهید آوینی هم به مستند «احمد» به کارگردانی مصطفی رزاق کریمی اهدا شد. جایزه و تندیس طلایی شهید آوینی نیز به مستند «قوی دل» به کارگردانی علی فراهانی صدر اهدا شد.

جایزه بخش ملی

جایزه بهترین کارگردانی مستند کوتاه به فیلم «پورزال» به کارگردانی احسان فرخی‌فرد و ماریا ماوتی رسید.

جایزه بهترین کارگردانی فیلم‌ مستند نیمه بلند در بخش ملی به فیلم‌ «هفت سال اینجا» به کارگردانی سیدمصطفی سیدالحسینی رسید.

جایزه بهترین پژوهش بخش ملی به حامد کلجه‌ای برای مستند «آذر آبادگان» رسید.

جایزه بهترین نویسنده گفتار متن به محمدرضا ابوالحسنی برای مستند «دوئل بوکمال» رسید.

جایزه بهترین صداگذاری به حسن مهدوی برای مستند «آب بندان» رسید.

جایزه بهترین موسیقی متن به اکبر ابراهیمی برای مستند «آخرین کوسه نهنگ» رسید.

جایزه بهترین تدوین به حسن وزیرزاده، ساسان فلاح‌فر و عباس وهاج برای مستند «دوئل بوکمال» رسید.

جایزه بهترین تصویربرداری به‌صورت مشترک به رامتین بالف و رشاد بالف برای مستندها «آخرین کوسه نهنگ» و مهدی آزادی برای مستند «پورزال» رسید.

جایزه ویژه هیئت داوران به علی فراهانی صدر برای مستند «قوی‌دل» و جابر بادیاد برای مستند «دختر کوه نور» رسید.

هیئت داوران با توجه به تمرکز ویژه جشنواره امسال به موضوع آب و مسئله جمعیت، فیلم‌های «آب بندان» در موضوع  آب، «بحران خاموش» در موضوع جمعیت و «در پناه نیزار» در موضوع محیط زیست را شایسته توجه دانست.

جایزه بهترین کارگردانی فیلم‌ مستند بلند به «خانواده خلج» به کارگردانی مصطفی حاجی‌قاسمی و مریم الهامیان رسید.

جایزه بهترین فیلم مستند به مهدی ایمانی شهمیری برای مستند «تکثیر در اسارت» رسید.

جایزه بهترین فیلم از نگاه تماشاگران این دوره از جشنواره به سعید الهی تهیه کننده مستند «قوی‌دل» اهدا شد.

همچنین جایزه استعداد نو به مستند «برار انیسه» به کارگردانی سید صادق کاظمی اهدا شد.

جایزه ویژه دبیر جشنواره؛ به مستند «رزیدنت» به کارگردانی امیرمحمد کوچک ‌زاده و مستند «پدگر» به کارگردانی محمدرضا خوش فرمان و همچنین جایزه ویژه دبیر به شخصیت فیلم «قوی‌دل» به احمد قوی‌دل اهدا شد.