به گزارش خبرنگار ایکنا، قاب شبکه قرآن و معارف سیما و امواج شبکه رادیویی قرآن، همچون سه شب قبل، نوای دلنشین قاریان، حافظان، مرتلان و دعاخوانان را در وسعتی به پهنای ایران اسلامی انتشار دادند تا علاقهمندان به نوای نورانی وحی در جریان مرحله پایانی چهلوسومین دوره مسابقات سراسری قرآن کریم در بخش آقایان قرار گیرند. در این شب اجرای ۲۱ شرکتکننده از سه استان قم، زنجان و کهگیلویه و بویراحمد پخش شد.
اولین شرکتکننده شب چهارم مسابقات سراسری قرآن به واسطه قرار گرفتن در قله تلاوت ایران در سال ۹۸، برای بسیاری از دنبالکنندگان مسابقات، نامی آشنا بود. سیدحمیدرضا مقدسی، سال گذشته و در چهلودومین دوره، رتبه نخست رشته قرائت تحقیق را به دست آورد و به واسطه همان رتبه تا چند ماه دیگر باید در سیوهفتمین دوره مسابقات بینالمللی قرآن جمهوری اسلامی ایران (به صورت مجازی) به رقابت با قاریانی از کشورهای دیگر بپردازد. تا چند سال قبل نفرات برتر مسابقات سراسری قرآن اجازه حضور در مسابقات سال بعد را نداشتند، اما ظاهر امر نشان از حذف این محدودیت آییننامهای در مسابقات امسال دارد.
مقدسی، طلبه سطح سه حوزه، متولد و بزرگ شده اصفهان و ساکن استان قم است و برای همین به عنوان نماینده این استان در مسابقات حضور یافته است. او اگرچه تلاوتی در حد و اندازههای سال گذشته نداشت، اما همچنان شانس اصلی دریافت رتبه است. او آیاتی از سوره مبارکه کهف را تلاوت کرد. در پایان ردهبندی این شب، مقدسی با کسب ۸۶ و ۵۳ صدم در صدر جدول مسابقات تا روز چهارم قرار گرفت و با این امتیاز قطعاً یکی از برگزیدگان این دوره خواهد بود، مگر در روزهای آینده رقبای دیگری داشته باشد.
در ادامه نوبت به شرکتکننده رشته حفظ ۲۰ جزء رسید. حمیدرضا صافی، ۱۹ ساله و طلبه سطح پنج است که به سؤالاتی از سورههای مبارکه انعام و نور پاسخ داد. این نماینده استان قم شروع خوبی داشت و بسیار امیدوارکننده پیش رفت، اما در انتهای سؤال اول و در حالی که فقط دو کلمه تا پایان آیات این سؤال باقی مانده بود با تذکر استاد راهنمای حفاظ مواجه شد، تا امتیاز حساسی را از دست بدهد. در سؤال دوم نیز با تذکر استاد راهنما مواجه شد. با اینکه این حافظ جوان از صوت و لحن خوبی برخوردار بود، اما در بحث حسن حفظ امتیازات مهمی را از دست داد تا چشم به روزهای آینده و عملکرد نمایندگان دیگر استانها داشته باشد. حسین جوان در رشته ترتیل، سومین شرکتکننده شب چهارم مسابقات بود او ۲۷ ساله و دانشجوی کارشناسی ارشد برق است. جوان، سال گذشته نفر دوم مسابقات قرآن دانشجویان کشور شد.
حجتالاسلام شهاب امانتچی در رشته دعاخوانی، شرکتکننده دیگر شب چهارم بود. او با ۳۸ سال سن، طلبه سطح سه است و فرازهایی از مناجات الشاکین را با لطافت و دلنشینی خاصی اجرا کرد. این مناجات در مورد ویژگیهای نفس اماره سخن گفته است. شکایتهای امام سجاد(ع) در این مناجات به مشکلاتش در راه انجام وظایف، طریق تعبد و بندگی خدا و راه رسیدن به کمال انسانی معطوف است و محور این شکایتها هم نفس، شیطان و قلب سیاه است. امانتچی با اجرای سطح بالای خود در صدر جدول دعاخوانان تا شب چهارم مسابقات قرار گرفت.
از جمله نقدهایی که به بخش دعاخوانی وجود دارد، قرار نگرفتن یک داور دعاخوان در تیم داوری است؛ موضوعی که تاکنون اظهارنظری در مورد آن از سوی برگزارکنندگان مسابقات صورت نگرفته است. قرار گرفتن حداقل یک دعاخوان در تیم داوری میتوانست ترکیب تیم داوری را کاملتر از این کند.
پنجمین نماینده استان قم شرکتکنندهای در رشته حفظ کل قرآن کریم بود. استان قم در رشته حفظ کل، چهار نماینده دارد که محمدحسین عربیان یکی از آنهاست. او ۱۹ سال دارد و در کارنامه خود کسب رتبه در مسابقات دانشآموزی و دانشجویی را ثبت کرده و این بار آمده تا شانس خود را در رقابت با حفاظ قَدَرتر و در بالاترین سطح مسابقات کشور امتحان کند. او دانشجوی کارشناسی رشته مهندسی عمران است. عربیان اجرای بدون مشکلی داشت و اگر نام او را در بین نفرات ابتدایی ردهبندی نهایی ببینیم، نباید تعجب کنیم.
ششمین نفر یکی از مدرسان حوزه علمیه قم بود. حجتالاسلام والمسلمین میثم حمیدینیک، چند سالی میشود که پای ثابت مسابقات قرآن است. او در این دوره یکی از بهترین تلاوتهایش در مسابقاتی که تا کنون شرکت کرده است، ارائه داد که میتواند امید او به قرار گرفتن در بین نفرات نهایی را بیشتر از همیشه کند. حمیدینیک در حال حاضر در درس خارج فقه مشغول است، وی ۳۶ سال دارد و آیاتی از سوره مبارکه انفال را تلاوت کرد.
شرکتکننده نفر هفتم نام یکی از هنرمندان برجسته کشورمان که اخیراً به دیار باقی شتافته است، یادآوری کرد و مجری برنامه نیز اشارهای به این نکته داشت. محمدعلی کشاورز، در رشته حفظ ۲۰ جزء و با ۱۷ سال سن یکی از جوانترین شرکتکنندگان این دوره از مسابقات است. او سؤال اول را بدون مشکل خاصی به پایان برد، اما در سؤال دوم که سؤالی از سوره مبارکه مؤمنون بود با یک تذکر مواجه شد، با وجود این اجرای بهتری از دیگر نماینده رشته حفظ ۲۰ جزء استان قم داشت. کشاورز علاوه بر طلبه حوزه علمیه بودن در رشته ورزشی تکواندو نیز فعالیت حرفهای دارد. در زمان پرسیدن سؤال دوم، استاد راهنمای حفاظ، این شرکتکننده را آقای مروجی معرفی کرد که تعجب تیم داوری حاضر در استودیو پخش مسابقات را هم برانگیخت.
روح الله آقایی، فعال قرآنی شناختهشده استان قم، یکی دیگر از شرکتکنندگان شب چهارم مسابقات بود که در رشته ترتیل حضور یافته است. او ۳۸ ساله است و کسب رتبه اول مسابقات بینالمللی طلاب را در کارنامه دارد. این قاری ممتاز، کارشناس ارشد فلسفه دین و طلبه سطح سه حوزه است که به تلاوت آیاتی از سوره مبارکه توبه پرداخت.
محمدرضا احمدی که حضور در مسابقات بینالمللی قرآن ترکیه و اردن را بدون کسب رتبهای تجربه کرده است، سومین حافظ کل قرآن این شب، و نهمین شرکتکننده شب چهارم مسابقات بود. او ۳۲ سال سن دارد و طلبه سطح دو حوزه است. احمدی به سؤال اول که آیاتی از سوره مبارکه نساء بود با تسلط کامل و رعایت تمام نکات آییننامهای پاسخ داد. در سؤال دوم و سوم نیز که آیاتی از سورههای مبارکه نور و سبا بود این تسلط و تلاوت با حوصله تکرار شد تا پس از یک اجرای با صلابت نیمنگاهی هم به کسب رتبه در مسابقات داشته باشد.
سعید رحیمی، آخرین شرکتکننده بخش اول مسابقات در شب چهارم بود. این شرکتکننده دکترای علومسیاسی دارد و به صورت حرفهای رشته ورزشی جودو را دنبال میکند.
نوبت دوم شب چهارم با اجرای سیدعلی حسینی از استان قم و در رشته حفظ کل قرآن ادامه یافت. وی به صورت حرفهای ورزش کاراته را دنبال میکند. حسینی، کارشناس علوم قرآن و حدیث است و به سه سؤال از سورههای مبارکه انفال، قصص و فاطر پاسخ داد. او سؤال اول را به خوبی پشت سر گذاشت و در سؤال دوم چند بار مکث کرد و آیات را مجدد مرور کرد، اما در نهایت تذکری در این سؤال از استاد راهنما نگرفت، اما سؤال سوم با یک تذکر همراه بود.
کریم بیانی، قاری دیگری از استان قم بود که در این شب به تلاوت آیاتی از سوره مبارکه احزاب پرداخت. او ۳۸ ساله و کشتیگیر است. او فارغالتحصیل رشته کامپیوتر است و آیاتی از سوره مبارکه احزاب را تلاوت کرد.
احمد معتمدی، آخرین نماینده استان قم بود که در رشته حفظ کل قرآن به سه سؤال از سورههای مبارکه انعام، فرقان و یس پاسخ داد. خانواده معتمدی یکی از شناختهشدهترین خانوادههای قرآنی کشورمان است که تاکنون دو حافظ بینالمللی قرآن را تحویل جامعه قرآنی داده است؛ چند سالی میشود که احمد به دنبال تکمیل کردن افتخارات این خانواده است. احمد معتمدی، هشت برادر دیگر دارد که همه حافظ قرآن هستند، اما شناختهشدهترین آنها حسین و موسی هستند. حسین، سال ۱۳۹۱ نفر اول مسابقات بینالمللی قرآن ایران شد و موسی نیز ۱۳۹۶ به این مهم دست یافت. احمد اما راه زیادی برای رسیدن به این افتخار در پیش دارد. او اجرای چندان مسلطی نداشت. یک تذکر گرفت و سؤال دوم را با شک و تردید در تلاوت آیات به پایان برد. در سؤال سوم نیز یک تذکر گرفت تا ناامید از موفقیت در این دوره از مسابقات به کار خود پایان دهد.
محمد کریمی، حافظ کل قرآن، اولین نماینده استان زنجان بود. او کارشناس ارشد علوم قرآن است و در رشته ورزشی هاپکیدو فعالیت میکند. کریمی در دو سؤال ابتدایی عالی بود، اما در اواخر سؤال سوم با تذکر استاد راهنمای حفاظ مواجه شد تا او نیز بدون ایراد حسن حفظی جایگاه را ترک نکند.
نیما رزاقی، دومین نماینده استان زنجان و شرکتکننده رشته ترتیل بود که به تلاوت آیاتی از سوره مبارکه احزاب پرداخت. رزاقی، دانشجوی دکترای معماری و قهرمان ورزش کاتا در سطح کشور است.
مهدی کرمی، سومین شرکتکننده استان زنجان در این دوره از مسابقات بود که تلاوت او از آیات ۳۸ تا ۴۵ سوره مبارکه آل عمران برای داوران پخش شد. این قاری ۳۰ ساله در رشته مهندسی صنایع تحصیل کرده است.
علی غلامآزاد، حافظ کل قرآن یکی دیگر از شرکتکنندگان استان زنجان بود. وی با ۲۰ سال سن دارای مدرک بینالمللی غواصی است و در رشته حقوق تحصیل میکند. او در دو سؤال ابتدایی مسلط بود، اما در سؤال سوم با دو تذکر داور مواجه شد.
علی قنبری، آخرین نماینده استان زنجان بود که در رشته ترتیل حضور یافته و او همچون دیگر نماینده این استان دارای مدرک مربیگری غواصی است و در رشته حسابداری تحصیل کرده است. او آیاتی از سوره مبارکه بقره را تلاوت کرد.
اولین شرکتکننده استان کهگیلویه و بویراحمد، علیرضا مسیحپور در رشته قرائت تحقیق بود. مهمترین رتبهای که مسیحپور تا کنون کسب کرده رتبه اول رشته ترتیل جشنواره ملی قرآن و عترت وزارت علوم بوده است.
دومین نماینده استان، مهدی رضایی، ۴۱ ساله دارای دکترای علوم قرآن و حدیث بود که فرازهایی از مناجات التائبین امام سجاد(ع) را قرائت کرد. مناجات التائبین یا مناجات توبهکنندگان به مضامینی همچون استغفار و توبه به خاطر کوتاهیها اشاره دارد. آخرین شرکتکننده شب چهارم، حسین پورحسینی، در رشته ترتیل بود که آیاتی از سوره مبارکه جاثیه را تلاوت کرد.
استانهایی همچون کهگیلویه و بویراحمد با اندک سرمایههایی که دارند، سعی در کسب تجربه از طریق اعزام نمایندگان را دارند تا در سالهای آینده حضوری موفق داشته باشند.
امین پویا، ناظر داوری این دوره از مسابقات به بیان نکتهای که در سه شب گذشته نیز بارها به آن اشاره شده است، پرداخت و گفت: شرایط کرونا باعث تعطیلی جلسات و محافل شده است، از طرف دیگر تلاوتها هم استودیویی است. این دو موضوع بر روی تلاوتها تأثیر گذاشته است.
پویا با تأکید بر اینکه فضای تلاوت در استودیو با فضای تلاوت مجلسی متفاوت و سختتر است، افزود: باز هم شنیدن این تلاوتها غنیمت است و تا کنون تلاوتهای قابل قبولی را شنیدهایم، هر چند فضای تلاوت حضوری دلچسبتر است.
یاراحمدی، داور بخش لحن، نیز به یک سؤال معمول شرکتکنندهها در مورد ملاک داوری در لحن پاسخ داد و گفت: ملاکهای کسب نمره در لحن ۱۲ آیتم و ملاکهای کسر نمره نیز هشت نمره است. مهمترین آیتم در لحن، سلامت اجراست. وی افزود: بحث سلامت نیز به تنهایی شامل چند آیتم و از جمله رعایت آکسانها یا تکیهگاهها، اندازهگیری، کوک بودن، پردازش لحن و ... است. شرکتکنندگانی برای گرفتن نمره لحن به دنبال استفاده از مقامهای عجیب و نادرند، در صورتی که با اجرای یک مقام ساده اما سالم میتوانند نمره خوبی بگیرند.
کریم دولتی، داور بخش وقف و ابتدا نیز گفت: یک نکته در مسابقات اهمیت بسیار زیادی دارد و آن هم وصلهای نابجایی است که قاریان و حافظان و مرتلان انجام میدهند، یعنی نَفَس هست، لحن هم تمام نشده و برای اینکه حق مطلب را ادا کنند، وصل میکنند، در حالی که گ گاه وصلهای بدون اولویت و نامناسبی است که معنا را به هم میزند. یک قاری یا حافظ حرفهای، همانگونه که به وقف و ابتدا توجه ویژه دارد، بحث وصلها هم از اولویت زیادی برخوردار است.
تفاوت دکورهای استفاده شده در استانها در شب چهارم مسابقات باز هم خود را نشان داد. در این دوره با توجه به ضبط شدن تلاوتها در مراکز استانی صدا و سیما هر استان بر اساس سلیقه و امکانات خود دکوری در نظر گرفته است که میتوانست با یک بخشنامه یکسان از سوی مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه از یک دکور برای تمامی استانها استفاده شود.
نکته مهم دیگر این است که مسابقات قرآن برای اولین بار تمام استانها را درگیر برگزاری مرحله کشوری و تمامی مراکز استانی سازمان صدا و سیما را نیز با مسابقات همراه کرد. بدون شک همراه کردن مراکز استانی با مسابقات اقدام بینظیر این دوره از مسابقات بوده که جای تقدیر دارد. در واقع این موضوع باعث شد صدا و سیمای استانها هم به سمت استانداردسازی دکوراسیون برای ضبط تلاوت حرکت کنند و مسابقات به مثابه کارآموزی باشد. با این شیوه برگزاری در واقع ۳۱ استان کشور میزبان مرحله پایانی مسابقات سراسری قرآن بودند.
در مسابقات امسال برای بخشهای مختلف پخش ویژهبرنامه مسابقات از شبکه قرآن و رادیو قرآن از هفت مجری استفاده شده است. و اجرای دو شب اخیر بر عهده هادی صلحجو بود. برگزارکنندگان مسابقات و تولیدکنندگان این ویژهبرنامه برای درگیر کردن بیشتر مخاطبان با ویژهبرنامه مسابقات میتوانستند نظرسنجی مجری برتر را نیز اضافه کنند.
حضور پررنگ طلاب در مسابقات نکته مهم دیگری است که در شب چهارم مسابقات بیشتر از هر چیز دیگری خودنمایی کرد. در بین نمایندگان استانهای دیگر نیز شرکتکنندگانی از بین روحانیون حضور داشتند که استان خراسان رضوی و ایلام از آن جمله است.
گزارش از تیمور کاکایی
انتهای پیام