Məzmunu ahəngdar və insan varlığına uyğun olan kitab
Allah-taala bu uca kitabı Cəbrail vasitəsilə hissə-hissə, təqribən iyirmi üç il ərzində gecə-gündüz, qışda-yayda, səfərdə, sıxıntıda və rahatlıqda, məşəqqət və çətinlikdə, bolluqda, müharibədə və sülhdə göndərdi. Onun məzmunu qeyri-adi dərəcədə zəngin və müxtəlifdir. İnsan və bəşəriyyətlə bağlı hər mövzuya, varlığın başlanğıcı və sonu, yaradılış və ölümə, əxlaqi fəzilətlərə, insanın bir fərd və cəmiyyətə aid qayda və qanunlarına, tarixi hadisələrə, hekayələrə toxunur. İnsanı tərbiyə etmək üçün nəsihət və dərslər ehtiva edir.
“Nisa” surəsinin 82-ci ayəsi: “Məgər onlar Quranı araşdırıb onun barəsində düşünmürlərmi? Əgər o, Allahdan başqasından gəlsəydi, onda çoxlu uyğunsuzluq və ziddiyyətlər tapardılar!”
Allah hikmət sahibidir, Qurani-Kərimin üslubunda (öz ifadəsi, ədəbi səviyyəsi) və toxunduğu mövzularda heç bir uyğunsuzluq, ziddiyyət və fərqlilik yoxdur.
Əgər Quran bir insan tərəfindən yazılmış bir kitab olsaydı, əlbəttə ki, onun bir çox ayələrində ziddiyyətlər və uyğunsuzluqlar olardı. Bunun bir səbəbi insanların yaşlandıqca daha çox bilik əldə etməsidir ki, bu da 23 ildən sonra onların nitqində öz əksini tapacaq fərqlər yaradacaq. Üstəlik, həyatın müxtəlif hadisələri insanın düşüncə və nitqinə mütləq təsir edən müxtəlif psixi və emosional vəziyyətlər yaradır.
Allah onsuz da hər şeyi bilir və hər şeyin sahibidir. Onun elminə heç bir şey əlavə olunmaz. O, hər şeyin sahibi, dünyada mövcud olan hər şeydən xəbərdar olan Uca Allahdır. Ona görə də Qurani-Kərimdə heç bir ziddiyyət və uyğunsuzluq yoxdur.
Tarix boyu Qurani-Kərimə düşmən münasibət bəsləyən, onu ləkələmək istəyən, onu gözdən salmağa çalışanlar çox olub. Ancaq Quranı gözdən salacaq heç bir ziddiyyət və uyğunsuzluq tapa bilməyiblər.
