Cihadın məqsədini göstərən ayə
Tehran Universitetinin Quran və İtrət Tələbə Məktəbinin elmi heyətinin üzvü Hani Çitçianın “Tövbə” surəsində tədəbbür ilə bağlı mülahizələr silsiləsinin on yeddincisi keçirilib. O, burada “Münafiqliyə səbəb olan faktorlar” barədə danışıb. Onun mətnini aşağıda oxuya bilərsiniz:
Allah "Təhrim" surəsində dünya möminlərinə nümunə tanıtdırır. Peyğəmbərə (s) Məryəmi və Asiyəni tanıtmağı əmr edir (Təhrim, 11-12). Bəzən bəzi insanları dünyanın ən yaxşı qadınları kimi təqdim etmək istəyirsən, amma burada bu insanları bütün dünyaya üsvə kimi tanıtmağı əmr edir.
Biz hələ də qadının məqamını düzgün başa düşə bilməmişik. Adətən qadının məqamından danışmaq istəyəndə onu kişi ilə müqayisədə təqdim edirik. “Hafizatun lil-ğeyb” kimi qəribə Quran ifadələri var; "Onlar sirr saxlayırlar” (Nisa, 34). Lakin biz hələ də qadınların rollarını başa düşmürük. Adətən bu termin ərin sirlərini saxlamaq həddinə endirilir ki, bu da nəzərdən keçirilməlidir.
Qadının məqamı çox yüksəkdir. Quranın hədisləri və ayələri bu mövzuda çox təəccüblüdür. Biz qadını düzgün tanıyana qədər kişini də tanımamışıq.
"Tövbə" surəsi Məkkənin fəthindən sonra nazil olmuşdur. Peyğəmbər (s) Məkkəni fəth edərkən Əbu Süfyanın təhriki ilə bəzi ərəblər İslam ordusuna hücum etdilər. Bəzi qənimətlər Müsəlman ordusunun əlinə keçdi.
Peyğəmbər (s) Məkkə böyüklərinin yanına getdi ki, kim İslamı qəbul edib öz qəbiləsinə islamı qəbul etdirsə, bu qənimət onların arasında bölünəcək. Qənimətlər həmin müharibədə iştirak etməyənlərə verilirdi.
Burada ənsarların heç bir payı olmadığı üçün çox üzülürlər. (Ənsar, hicrətdən əvvəl Peyğəmbərlə (s) ittifaq quran, hicrətdən sonra isə ona dəstək və kömək edən Mədinə müsəlmanları idi). Hətta camaat arasında belə şayiələr yayılır ki, Peyğəmbər (s) qohumbazdır və qənimətləri Qüreyş arasında bölüşdürüb.
Amma Peyğəmbər (s) camaatın yanına gedir və buyurur ki, Məkkənin fəthindən sonra gördüm ki, bir imtiyaz bu müharibənin qənimətidir. Digər imtiyaz isə bu şəhərlərin birində mənim iqamət etməyimdir. Nəzərə alsaq ki, Mədinə əhli çoxlu mübarizə aparıblar, Allah Rəsulunun (s) onların şəhərində məskən salması, qənimətin isə Məkkə əhlinə qalması onların haqqıdır.
Burada ənsar yenidən Allah Rəsuluna (s) beyət edir. Onlar bu hadisəni bu ayəyə qaytarırlar: “Kaş münafiqlər Allahın və Peyğəmbərinin onlara verdiklərindən razı qalıb: “Allah bizə kifayətdir. Allah bizə Öz nemətindən bəxş edəcək, Peyğəmbəri də (sədəqədən). Biz, həqiqətən, Allaha ürəkdən bağlananlarıq!” -deyəydilər!” (Tövbə, 59).
Allahın dinini gücləndirmək üçün sədəqə xərcləmək
"Tövbə" surəsinin 60-cı ayəsində sədəqələrin istifadə edilməsi barədə buyurulur: "Sədəqələr (zəkatlar) Allah tərəfindən müəyyən edilmiş bir vacib əməl (fərz) olaraq ancaq yoxsullara, (ehtiyacı olan, lakin utandığından əl açıb dilənməyən) miskinlərə, zəkatı yığıb paylayanlara, ürəkləri (müsəlmanlığa) isinişib bağlanmaqda olanlara (iman gətirib hələ kamil mömin olmayanlara), azad ediləcək kölələrə (və ya boynuna kəffarə düşüb verə bilməyənlərə), həmçinin (borcu ödəməyə imkanı olmayan) borclulara, Allah yolunda cihad edənlərə və yolçulara (pulu qurtardığı üçün yolda qalan, vətəninə qayıda bilməyən müsafirlərə) məxsusdur. Allah (hər şeyi) biləndir, hikmət sahibidir!”.
Bu ayə açıq şəkildə bildirir ki, sədəqə mücahidin savabına görə deyil. Döyüş qənimətləri də ənfal sayılır və ənfal Allaha və Peyğəmbərə məxsusdur. Əhəmiyyətli məqam budur ki, müharibə ancaq Allahın dinini yaymaq üçün icazəlidir. Allah-taala müharibənin məqsədinin həqiqəti yaymaq, tövhid kəlməsini (Ənfal/8) təbliğ etmək və qəlbləri ilahi məqsədə və yola yönləndirmək üçün olduğunu bildirir.
Ona görə də kimsə mənim qənimət almaq üçün vuruşduğumu düşünməsin. Canını fəda etmək üçün tək bir səbəb var, o da Allahın dinidir. İnsana ancaq Allahın imzaladığı bir işdə həyatını riskə atmağa icazə verilir.
4097427
