سرخوشی‌هایی که کام خانواده را تلخ می‌کند
گروه اجتماعی ــ اعتیاد، حکایت افرادی است که ساعت خوشی را برای خود غنیمت می‌شمارند و با استعمال مواد روانگردان کام خود و خانواده‌شان را تلخ می‌کنند.
اعتياد به‌عنوان يكی از بحران‌های چهارگانه قرن بيست و يكم، معضلی است که همه جوامع بشری را درگیر کرده و طی سال‌های اخیر، اگرچه نوع مواد افیونی در حال تغییر بوده، اما هیچ‌گاه جامعه از آن پاک نبوده است. برای نخستین بار موادی به نام تریاک از سوی انگلیسی‌ها وارد ایران شد؛ در برخی مناطق به‌عنوان قرص سیاه و در برخی مناطق به‌عنوان داروی شفابخش رواج پیدا کرد.
انگلیسی‌ها برای گسترش این ماده مخدر، تریاک را با قیمتی اندک می‌فروختند و سوخته آن را با قیمتی دوبرابر مواد اولیه می‌خریدند؛ این‌گونه بود که رفته رفته مصرف این مواد از طبقه مرفه و دربار به میان مردم عادی کشیده شد و خرید و فروش آن جزو یکی از منابع درآمدی دولت به حساب می‌آمد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، قوانین کیفری برای مبارزه با مواد مخدر تصویب و کشت خشخاش در ایران متوقف شد. هم‌اکنون قاچاق مواد مخدر در ایران، می‌تواند منجر به اعدام شود. حدود ۷۰ درصد اعدام‌ها در ایران مربوط به جرایم مواد مخدر است.
همجوار بودن اراضی کشت تریاک در افغانستان با خاک ایران تأثیر محسوسی بر میزان و آمار اعتیاد در ایران داشته است. همچنین حضور نیروهای آمریکایی و متحدانش در افغانستان زمینه‌ساز گسترش کشت خشخاش و تولید انواع مواد مخدر سنتی و صنعتی در آن کشور شد که تأثیرش بر افزایش قاچاق به ایران نیز مشهود بود. از طرفی مبارزات گسترده جمهوری اسلامی ایران علیه قاچاقچیان خرد و کلان داخلی و بین‌المللی عرصه را بر عرضه‌کنندگان و مصرف‌کنندگان مواد مخدر تنگ کرد و از آنجایی که سودجویان و استعمارگران همواره درصدد به‌دست آوردن سود بیشتر و استثمار جوامع مختلف هستند، رفته رفته مواد مخدر صنعتی را وارد بازار کرده و میان نسل جوان و حتی نوجوان رواج داده‌اند.
استعمال مواد مخدر سنتی در ایران به تدریج جای خود را به مواد صنعتی داد و امروزه موادی بسیار خطرناک‌تر وارد جامعه و گریبان‌گیر بسیاری از افراد به‌ویژه نسل جوان شده است. اعتیاد، حکایت افرادی است که ساعت خوشی را برای خود غنیمت می‌شمارند و با استعمال مواد روانگردان کام خود و خانواده‌شان را تلخ می‌کنند. مواد روانگردان و توهم‌زا چون گل، چرس، بنگ، گراس، اکستازی، ماری جوانا، حشیش و ده‌ها نام دیگر با ایجاد توهماتی کاذب علاوه بر تخریب ذهن و جسم باعث بسیاری از هنجارشکنی‌ها شده‌اند.
تغییرات به وجود آمده در بافت زندگی و روابط عاطفی، نقش بسزایی در ایجاد تغییرات زیرساختی مصرف مواد مخدر، نوع آن و سن مصرف‌کنندگان دارد؛ انتشار خبر افزایش مصرف مواد مخدر و کاهش سن مصرف‌کنندگان، گواه این مدعا است. دختران و پسرانی که در گروه‌های سنی مختلف به اشتباه سمت این مواد خانمان‌سوز سوق یافته و متأسفانه دوای بسیاری از دردهای خود را در این روانگردان‌ها می‌بینند غافل از این هستند که در دام بزرگی گرفتار شده و در واقع خود را در سیاه‌چالی انداخته‌اند که زندگی خود و خانواده‌شان را به نابودی می‌کشانند.
خانواده سالم مهم‌ترین عامل بازدارنده است
محمدرضا حسنی، مدرس علوم اجتماعی و عضو هیئت علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان در گفت‌وگو با ایکنا از سیستان‌وبلوچستان، گفت: خانواده مأمن اصلی انسان‌هاست؛ اگر محیط خانواده سالم و همراه با آرامش باشد، کسی به سراغ بزهکاری نمی‌رود.
وی ادامه داد: مطالعه‌ای در حوزه ارزش‌های خانوادگی و پایبندی افراد به این ارزش‌ها در کنار استحکام نظام خانواده در سطوح مختلف جامعه مورد بررسی قرار گرفت و نتایج خوبی به دست آمد که به طور خلاصه هر جا خانواده استحکام و پایبندی بیشتری داشته نرخ طلاق، از‌هم پاشیدگی خانواده‌ها و آمار جرم و جنایات کاهش یافته است.
این مدرس دانشگاه گروه دوستان و همسالان را عامل دیگری در گرایش افراد به سمت مواد مخدر و روانگردان‌ها دانست و افزود: در حوزه دانشجویی کم شدن ارتباط خانواده با فرزند و پر کردن خلأ عاطفی فرد از طریق گروه دوستان سبب می‌شود تا برخی دانشجویان با افرادی که به انجام رفتارهای پرخطر چون استعمال مواد دست می‌زنند آشنا شده و سبب سوق یافتن آنان به مواد از این طریق می‌شود.
وی بیان کرد: از جمله عوارض استعمال مواد در میان دانشجویان ایجاد مشکلات روحی و روانی، افت تحصیلی، کاهش قوای ذهنی، بی‌مهری و بی‌علاقگی نسبت به تحصیل و زندگی و آینده است.
حسنی به عوارض مصرف مواد روانگردان اشاره کرد و افزود: علاوه بر پیامدهای جسمی این قضیه که تپش قلب، بی‌اشتهایی، و تأثیرات مخرب بر قلب، ریه و کلیه از جمله آن‌هاست، تأثیرات روحی و روانی این مسئله نیز بسیار مهمتر است.
وی توهم شنوایی، دیداری، هذیان، ضعف اراده، بی توجهی به مسئولیت فردی، عصبی بودن، عدم تعادل روانی، ضعف اعتماد به‌نفس، عدم خود ارزشمندی و مفید بودن را از جمله پیامدهای روانی استعمال مواد مخدر و روان گردان عنوان کرد.
این عضو هیئت علمی دانشگاه به پیامدهای اجتماعی این قضیه نیز اشاره کرد و افزود: عدم توجه به هنجارهای اجتماعی و اخلاقی، فرار از مقررات و قانون، اخلال در ارتباط بین افراد، گسترش جرایم، تکدی‌گری و ضعف بنیان‌های خانوادگی از دیگر پیامدهای اعتیاد است.
حسنی با اشاره به اینکه مبارزه با اعتیاد باید در سطح جهانی و به‌صورت جدی صورت گیرد، بیان کرد: بهبود نظارت بر مرزهای ایران به ویژه مرز بین ایران و افغانستان از طریق دیوارکشی و افزایش پادگان‌های نظارتی، کاهش نرخ بیکاری، تبلیغ و آگاه‌سازی مردم در زمینه مواد اعتیادآور به صورت پایه و در آموزش و پرورش و همچنین برخورد قاطع با عوامل توزیع و فروش مواد اعتیادآور از جمله راهکارهای مقابله با گسترش مواد مخدر است.
انتهای پیام
