فعالیت‌های فرهنگی جهاد دانشگاهی خراسان رضوی در یک نگاه
کد خبر: 3520213
تاریخ انتشار : ۱۶ مرداد ۱۳۹۵ - ۱۱:۰۷

فعالیت‌های فرهنگی جهاد دانشگاهی خراسان رضوی در یک نگاه

گروه اجتماعی: معاونت فرهنگی جهاددانشگاهی خراسان رضوی از ابتدای تأسیس همواره با اعتماد به دانشجویان، حضور آنان را در تمامی فعالیت‌های خود تدارک دیده و از این طریق توانسته علاوه بر انجام فعالیت‌های فرهنگی، بخش زیادی از نیروی انسانی مؤثر خود را تأمین کند که در این گزارش نگاهی به مهم‌ترین فعالیت‌های این معاونت داریم.

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، جهاد دانشگاهی به عنوان نهادی انقلابی در پی صدور فرمان امام خمینی(ره) مبنی بر تشکیل ستاد انقلاب فرهنگی به منظور تحقق بخشیدن به اهداف انقلاب فرهنگي در مردادماه سال 59 تأسیس شد.
براساس این گزارش، جهاددانشگاهی به عنوان نهادی عمومی و غيردولتی زيرنظر شورای عالي انقلاب فرهنگی، با هدف گسترش تحقيقات و شكوفايی روحيه تتبع و استعدادها در سطح جامعه برای نيل به خوداتكايی، توسعه امور فرهنگی در سطح جامعه از طريق همكاری با حوزه، دانشگاه و ساير نهادهای فرهنگی به خصوص برای نسل جوان و گسترش طرح‌های كاربردی و نيمه‌صنعتی از طريق پيوند با مراكز علمی و تحقيقاتی به منظور به كارگيری نتايج پژوهش آغاز به کار کرد.
این نهاد در راستای رسیدن به اهداف درنظر گرفته خود، شعباتی را در استان‌های مختلف تأسیس کرده که یکی از این مجموعه‌ها، جهاد دانشگاهی خراسان رضوی است.
جهاددانشگاهی خراسان رضوی از ابتدای تأسیس تاکنون، بر حضور مستمر نیروهای جوان و دانشجویان انقلابی تأکید داشته است به گونه‌ای که معاونت فرهنگی این مجموعه از ابتدای تأسیس همواره با اعتماد به دانشجویان، حضور آنان را در تمامی فعالیت‌های خود تدارک دیده و از این طریق توانسته علاوه بر انجام فعالیت‌های فرهنگی، بخش زیادی از نیروی انسانی مؤثر خود را تأمین کند.
بنا براین گزارش، برگزاری دوره‌هایی چون جشنواره ملی قرآن دانشجویان ایران، اردوی طریق جاوید، همایش علمی ـ دانشجویی امام رضا(ع)، گردهمایی معاونان فرهنگی جهاددانشگاهی کشور و اردوی دانشجویی فجر با موضوع انقلاب اسلامی، از جمله فعالیت‌های فرهنگی این نهاد در سال‌های گذشته به شمار می‌رود.
همچنین، میزبانی سومین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن دانشجویان مسلمان، مسئولیت کمیته دانشجویی ستاد دهه فجر انقلاب اسلامی و حضور فعال در جلسات شوراهای فرهنگی دانشگاه‌ها، شورای برنامه‌ريزی و مديريت فرهنگی شهر مقدس مشهد، اتاق فكر ستاد مبارزه با مواد مخدر، كانون هماهنگی فعاليت‌های قرآنی دانشگاه‌های مشهد و ... بخش دیگری از فعالیت‌های انجام‌گرفته در معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی خراسان رضوی هستند.
انتشارات جهاد دانشگاهی خراسان رضوی
انتشارات جهاد دانشگاهی خراسان رضوی تاکنون چاپ بیش از 530 عنوان کتاب در رشته‏‌های مختلف علوم انسانی، پزشکی، مهندسی، علوم پایه، کشاورزی و محیط زیست و آثار دانشجویی را در کارنامه خود به ثبت رسانیده است؛ همچنین بیش از 600 عنوان کتاب نیز توسط این بخش تجدید چاپ شده‌اند.
جهاد دانشگاهی خراسان رضوی از سال 1370 با درک اهمیت بحران محیط زیست به‏ عنوان مهم‌ترین مسئله جهان در عصر حاضر، نشر و ترویج علوم و آگاهی‏‌های زیست محیطی را در دستور کار خود قرار داد که در این میان، مبحث کشاورزی پایدار مورد توجه ویژه بوده به گونه‌ای که این مرکز تا سال 95 با چاپ بالغ بر 200 عنوان کتاب‎های متنوع در این حوزه موجب گسترش این دیدگاه در کشور و ترویج فرهنگ حفاظت از محیط زیست و توسعه پایدار شده است.
این بخش طی سال‌ها فعالیت حائز مقامات و دریافت جوائز بسیاری شده است که انتخاب 9 عنوان کتاب انتشارات به عنوان کتاب سال و چهار عنوان کتاب فصل جمهوری اسلامی ایران، دریافت عنوان ناشر برتر شهرستانی در نمایشگاه بین‎المللی تهران در سال 1375، دریافت لوح تقدیر ناشر نمونه محیط زیست در جشنواره ملی محیط زیست در سال 1382 و انتخاب 13 عنوان کتاب به عنوان کتاب برگزیده جشنواره‎های فردوسی، کتاب سال خراسان، جایزه جلال آل احمد و مهرگان علم از جمله این افتخارات است.
همچنین انتخاب کتاب «اسلام و محیط‌ زیست» این انتشارات به عنوان کتاب برگزیده بخش ترجمه دوازدهمین دوره انتخاب کتاب سال خراسان رضوی از جمله دیگر افتخارات این مرکز در سال 94 به شمار می‌رود.
فرهنگسرای جهاد دانشگاهی
فرهنگسرای جهاد دانشگاهی خراسان رضوی از دیگر بخش‌های این نهاد، مرکزی هنری ـ آموزشی است که با هدف آشناسازی، گسترش هنرهای اصیل ایرانی و جهانی با محوریت هنر ملی و بومی در سطح جامعه به ویژه جوانان و دانشگاهیان، تأمین نیازهای روحی و روانی آنان و ارتقاء سطح فرهنگ و هنر جامعه، همزمان با تأسیس جهاددانشگاهی در سال 1359 فعالیت خود آغاز کرد.
این مرکز در ابتدا با عنوان مرکز فوق برنامه دانشجویی و پس از دو دهه تلاش مستمر فرهنگی، در سال 1380 با استقرار در مجتمع دکتر علی شریعتی تحت عنوان فرهنگسرای جهاددانشگاهی، فصل نوینی از فعالیت‏‌های خود را شروع کرد.
فرهنگسرای جهاد دانشگاهی خراسان رضوی با به‏ کارگیری روش‏‌های آموزشی، برپایی نمایشگاه، همایش و کارگاه‌های تخصصی هنری، برگزاری جلسات نمایش و نقد فیلم، اجرای تئاتر و تولید و ارائه آثار هنری در پهنه استان و کشور فعالیت کرده و در این مسیر از همیاری اساتید و چهره‏‌های برجسته و شاخص در این حوزه‌‏ها بهره می‎گیرد.
سازمان دانشجویان
جهاد دانشگاهی که از دل حرکت‌های دانشجویی برآمده، از بدو تأسیس تاکنون دانشجویان را مخاطب اصلی خود دانسته و حجم عظیمی از فعالیت خود را به‎ تدارک برنامه‏‌هایی برای این قشر اختصاص داده است. بر این اساس، سازمان دانشجویان به عنوان تشکلی دانشجويی با هدف تسهيل فرايند جامعه‌پذيری دانشجويان و بسط و انتقال نظام فكری انقلاب اسلامی در دانشگاه‌ها، به عنوان پیکره دانشجویی جهاددانشگاهی تأسیس شد.
اعتماد به دانشجويان، رویکرد علمی، دانشجويی بودن تمامي شئونات سازمان و حاكميت فرهنگ جهادي از ارزش‌های بنيادين اين سازمان محسوب می‌شود كه با بهره‌گیری از آنان، محيطی متمايز از ساير تشكل‌ها را در تحقق ايده‌های دانشجویی فراهم آورده است.
این مجموعه، تاکنون در حوزه‌های مختلف کتاب و کتابخوانی، سیاست و اجتماع، دین و قرآن، علم و اندیشه، محرومیت‌زدایی، هنر، ادبیات و گردشگری علمی و فرهنگی اقدام به برگزاری سلسله‌ جلسات، نمایشگاه‌‌های دانشجویی و تخصصی، همایش، کارگاه‌های آموزشی، جشنواره‌ها، فستیوال‌های سینمایی مسابقات، محافل انس با قرآن کریم و اردوهای جهادی و گردشگری کرده است.
برگزاری چهارمین دوره مسابقات ملی مناظره دانشجویان ایران با حضور دانشجویان از جمله پراستقبال‌ترین طرح‌های این مرکز در سال گذشته به شمار می‌رود.
مركز افكارسنجی
امروزه با رشد آگاهي عمومی مردم و افزايش مشاركت مردمی در بخش‌‏های مختلف و نياز نظام‌‏های حكومتی به افزايش مشروعيت سياسی، نمی‏‌توان افكار عمومی را ناديده گرفت. شناخت و درك درست افكار عمومی نیز مستلزم پژوهش و مطالعه است. سنجش افكار عمومی می‏‌تواند تحليل نسبتا دقيقي از توزيع عقايد مردم درباره موضوعات گوناگون مطرح در جامعه به دست دهد و شناخت، توصيف و تعيين عقايد و نگرش‌‏های موجود در جامعه را ممكن سازد.
مركز افكارسنجی دانشجويان ايران(ایسپا) خراسان رضوی با تکیه بر این رویکرد در سال 1381 تأسیس و تاکنون موفق به اجرای بیش از 270 نظرسنجي در حوزه‌‏هاي مختلف اجتماعی، سیاسی و فرهنگی شده است. طرح‌هایی که در این مرکز اجرا می‌‌شوند، غالبا طرح‌های ملی بوده و در سطح استان صورت می‌گیرد. بسیاری از این طرح‌ها بالغ بر 30 روستا و یا گاهی تمامی شهرستان‌های استان را شامل می‌شود که حکایت از کیفیت و دقت بالای این مرکز در جمع‌آوری اطلاعات دارد.
انجام نظرسنجي در حوزه‎های فرهنگی، سياسی، اجتماعی در سطح استاني و ملی، تعامل با سازمان‌های دولتی و خصوصی به‎ منظور شناسایی موضوعات نظرسنجی درون‎سازمانی و برون‎سازمانی مورد نیاز آن‌ها و بررسی مستمر و تحلیل مسائل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی روز با اجرای طرح‌های خویش‌فرمایی از جمله اقدامات این مرکز از بدو تأسیس تاکنون به شمار می‌رود.
گستره نظرسنجی‌های این مرکز حوزه‌های مختلفی اعم از موضوعات سیاسی همچون انتخابات‌ را دربرمی‌گیرد؛ این نوع نظرسنجی‌ها با توجه به تغییرات سریع دیدگاه‌ها در آستانه انتخابات یکی از سخت‎ترین نوع نظرسنجی‌ها به شمار می‌رود که قابلیت پیش‌بینی در آن بسیار دشوار است.
آخرین نظرسنجی این مرکز در حوزه سیاسی به انتخابات مجلس شورای اسلامی در سال 94 باز می‌گردد که در شهرستان کاشمر انجام گرفت و در نهایت با 1.2 اختلاف توانست پیش‌بینی نسبتا دقیقی از نتایج انتخابات ارائه کند؛ همچنین طی سه سال فعالیت دولت یازدهم نیز، انتظارات مردم از دولت طی چندمرحله توسط این مرکز مورد پیمایش و بررسی قرار گرفته است.
بررسی دیدگاه مردم نسبت به شبکه‌های اجتماعی و میزان اقبال آنان به این شبکه‌ها نیز از دیگر نظرسنجی‌های انجام‌گرفته توسط این مرکز در سال گذشته بود که نتایج جالب توجهی را به همراه داشت.
مسئولیت کمیته نظرسنجی یازدهمین نمایشگاه قرآن و عترت مشهد در سال 95 نیز از دیگر فعالیت‌های این مرکز در سال جاری به شمار می‌رود.
دفتر نیازسنجی و مطالعات فرهنگی
یکی از خلأهای مؤثر در فرآیند انجام فعالیت‌های فرهنگی، فقدان مطالعات علمی و پژوهش‌های کاربردی است از این رو این دفتر تلاش می‌کند با تدوین معیارهای رشد و سنجش ارتقاء کیفی فعالیت‎های ادارات وابسته به‎ معاونت فرهنگی جهاددانشگاهی مشهد، ارتقای کیفیت فعالیت‌های معاونت فرهنگی و پایش مستمر آنان در راستای سند چشم‌انداز و گسترش مطالعات فرهنگی در جهت افزایش کارآمدی، نیازهای معاونت فرهنگی را در حوزه مطالعات و پژوهش‎های فرهنگی مرتبط با ساختارهای دانشجویی مرتفع کند.
دفتر نیازسنجی و مطالعات فرهنگی جهاددانشگاهی خراسان رضوی متشکل از 10 عضو است که سه نفر از پژوهشگران علوم اجتماعی و دیگر اعضا، معاونان و مدیران فرهنگی جهاد دانشگاهی را شامل می‌شوند. این دفتر که در حقیقت نقش اتاق فکر معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی را داراست، تاکنون طرح‌های متعددی را مورد مطالعه قرار داده که به مدد دیگر بخش‌های جهاد دانشگاهی اجرایی شده است.
بر این اساس، طرح «دانشگاه، دغدغه‌مندی و اثربخشی محیط زیست» از جمله طرح‌هایی بود که طی سال 94 با همکاری سازمان دانشجویان این نهاد به مرحله اجرا درآمد.
همچنین طرح «ذهنیت ایرانیان از مدرنیته» و «نیازسنجی نیازهای فرهنگی دانشجویان» که با همکاری ایسپا و به صورت گفت‌وگو با دانشجویان جدیدالورود انجام گرفت، از دیگر طرح‌هایی بود که در سال گذشته اجرا شد. این دفتر در اواخر تابستان سال جاری نیز جلسه‌ای با موضوع «پیوند دانش سیاست‌گذاری عمومی و آینده‌پژوهی» را در راستای بررسی چالش‌هایی که دولت‌ها با آن مواجه هستند، برگزار خواهد کرد.
«ایران فردا، فردای ایران در گستره درهم تنیدگی دین و فرهنگ» که یک آینده‌پژوهی فرهنگ به شمار می‌رفت و نیز «نقش پژوهش در امر فرهنگ و اقدام فرهنگی» عناوین دیگر برنامه‌هایی بود که در سال گذشته صورت گرفت.
ستاد اجرایی معاونت فرهنگی
ستاد اجرایی معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی خراسان رضوی، به عنوان یک ستاد پشتیبان با هدف بررسی و رصد فعالیت‌های مراکز زیرمجموعه‌ معاونت، هماهنگی و تسریع در روند اداری و اجرای این فعالیت‌ها از خردادماه سال 94 آغاز به کار کرد. اقدامات اجرایی بخش دانشگاهی یازدهمین نمایشگاه قرآن و عترت مشهد مقدس تحت عنوان کمیته دانشگاهیان که همه‌ساله در اختیار جهاد دانشگاهی خراسان رضوی است در سال گذشته به همت این ستاد انجام گرفت.
همچنین مسئولیت کمیته نشر الکترونیک و فناوری اطلاعات نمایشگاه قرآن مشهد در سال 95 نیز بر عهده  جهاد دانشگاهی خراسان رضوی بود؛ اجرای جشنواره ملی «شبکه‌های ارتباطی قرآن کریم» از اردیبهشت‌ماه 95 برای نخستین بار در کشور نیز یکی از طرح‌های این ستاد به شمار می‌رود که تاکنون با استقبال نسبتا خوبی همراه بوده است.
طرح «طریق جاوید» که همه‌ساله زیرنظر مرکز امام و انقلاب جهاد دانشگاهی تهران برگزار می‌شود از دیگر طرح‌هایی است که در سال 95 با یک تغییر رویکرد، تحت عنوان «مدرسه دانشجویی روح‌الله» در دستور کار این ستاد قرار دارد.
طرح «مدرسه دانشجویی روح‌الله» در چهار سطح و با رویکرد آشنایی دانشجویان با اندیشه‌های امام خمینی(ره)، رهبر کبیر انقلاب و مشی سیاسی و فقهی امام راحل برگزار می‌شود که سطح یک آن، شهریورماه امسال در مشهد آغاز خواهد شد.
خبرگزاری ایسنا
خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا) که با هدف ايفاي نقش دانشجويان در توسعه کشور، انعكاس تمام صداها به ويژه دانشگاهيان و پيوند ميان نظام، نخبگان و مردم با رويكرد تخصصی و تحلیلی در فعاليت خبري در تمام موضوعات مورد نياز و رویدادهای روز تاسیس شده، همواره درپی آن بوده تا با بهره‌گیری از خلاقیت و توان دانشجویان و ابداع شیوه‌های نو به مرجعیت خبری دست يابد تا ضمن پاسخگويي به نيازهای اطلاعاتی استان، زمینه جامعه‌پذیری و رشد سياسي اجتماعي ـ دانشجويان را فراهم کند.
ارتقای معرفت رسانه‌ای در جامعه و تحقق شعارهای «ایران به روایت ایران» و «جهان به روایت ایران» از آرمان‌های این خبرگزاری به شمار می‌رود.
خبرگزاری ایکنا
خبرگزاري بین‌المللی قرآني ايران(ايکنا)، نخستين و تنها خبرگزاري تخصصي قرآن کریم در جهان اسلام است که شعبه خراسان رضوی آن در ماه مبارک رمضان سال 1385 افتتاح و فعاليت خبري خود را آغاز کرد. این خبرگزاری در تلاش است تا با اطلاع‌رسانی اخبار و رویدادهای قرآنی و دینی و محک قرآنی حوزه‌های مختلف سياسی، هنری، ادبی، اجتماعی و آگاهی‌بخشی به اقشار مختلف جامعه به ترویج فرهنگ متعالی و انسان‌ساز قرآن کریم مدد رسانده و فرهنگ عمومی را با طرح مفاهیم قرآنی ارتقا بخشد.

محبوبه اسدپور

captcha