مستندسازی فرهنگ وقف با بهره‌گیری از منابع تاریخی
گروه اجتماعی: مدرس دانشگاه‌های اراک گفت: رسانه موظف است با یک تحلیل صحیح کارکرد و جایگاه وقف را در جامعه رصد کرده و اندیشه‌های واقفان در طول تاریخ و عصر کنونی را واکاوی کرده و به مخاطبان انتقال دهد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از استان مرکزی، علیرضا گلستانی‌عراقی، مدرس دانشگاه‌های اراک عصر دوشنبه، 9 دی در همایش وقف و رسانه که به‌مناسبت هفته وقف در سالن جلسات اداره‌کل اوقاف استان برگزار شد، گفت: وقف و رسانه ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند و هر دو مقوله در بعد اجتماعی دارای کارکرد مشترکی هستند؛ چراکه رسانه بدون جامعه معنا ندارد و وقف نیز به‌عنوان یک ارزش دینی در جامعه اسلامی مطرح است و این جامعه می‌تواند به‌عنوان وجه اشتراک وقف و رسانه مطرح باشد.
وی بیان کرد: متأسفانه در جامعه امروزی با توجه به اهمیت موضوع چندان به حوزه وقف و رسانه و کارکرد آن‌ها پرداخته نمی‌شود و ما کمتر شاهد تولیدات و نظریاتی در حوزه وقف و رسانه هستیم.
گلستانی با اشاره به آسیب‌شناسی حوزه وقف و رسانه و کارکردهای آن، اظهار کرد: مهم‌ترین وظیفه و نقش رسانه، انتقال پیام است و با توجه به گسترش وسایل ارتباطی و پیشرفت همه‌جانبه جوامع، نقش رسانه نیز در انتقال پیام گسترده و پیچیده‌تر از گذشته می‌شود و قطعاً راه‌های ارتباطی گذشته نمی‌تواند پاسخگوی نیازهای مخاطبان باشد و به همین دلیل رسانه‌های نوین شکل گرفته‌اند.
مدرس دانشگاه‌های اراک رسانه‌ها را تأثیرگذارترین ابزار بر ذهن مخاطب دانست و بیان کرد: در گذشته اطلاعات به کندی و سینه به سینه به مخاطبان منتقل می‌شد؛ اما امروز با شکل‌گیری رسانه‌های گروهی نوین که نتیجه پیشرفت و صنعتی شدن جوامع هستند سرعت انتقال اطلاعات به مخاطبان افزایش یافته است.
وی با اشاره به نقش حساس رسانه در انتقال پیام و اینکه هر فردی به فراخور درک خود از پیام بهره خواهد گرفت، ادامه داد: رسانه پدیده‌ای است با قابلیت‌های مختلف که از توانمندی‌های آن می‌توان در جوامع مختلف به فراخور نیاز استفاده کرد.
این تهیه‌کننده صدا و سیمای استان اطلاع‌رسانی، ایجاد تغییر در نوع بینش و رفتار مخاطب را مهم‌ترین وظیفه رسانه عنوان کرد و گفت: وقف سنت حسنه‌ای است که میان مردم ما از گذشته ساری و جاری بوده و هست و در آن هیچ نوع محددودیتی وجود ندارد و اکثریت اقشار جامعه در زمینه آن اطلاعات دارند و از گذشته‌های دور پیش گام احیای آن بوده‌اند.
گلستانی با بیان اینکه جامعه ما امروز با سنت حسنه وقف بیگانه نیست و احیای آن نیازمند آموزش و اطلاع‌رسانی است، اظهار کرد: سنت حسنه وقف مصداق بارز وجود آزادی در دین مبین اسلام است و با توجه به کارکردهایی که دارد هر فردی با توجه به نیات مختلف و بر اساس اندیشه و تشخیص خویش و به فراخور میزان علاقه می‌تواند موقوفه داشته باشد و از طرف جامعه هم مورد احترام قرار گیرد.
وی خاطرنشان کرد: رسانه با اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی می‌تواند بینش و رفتار مخاطبان را در زمینه فرهنگ وقف و نوع موقوفات تغییر دهد و نیات واقفان را به سمت نیازهای جامعه بدون هیچ نوع اعمال نظری سوق دهد و بر همین اساس اگر ما بخواهیم به بالاترین هدف رسانه که همان تغییر رفتار مخاطبان است دست یابیم لازم است نسبت به کیفیت آثار تولیدی در حوزه رسانه توجه ویژه، دقت و تجدید نظر بیشتری نسبت به گذشته صورت گیرد تا بتواند به مراتب بر رفتار و بینش مخاطبان نیز تأثیر لازم را داشته باشد.
مدرس دانشگاه‌های اراک بیان کرد: وقف علاوه بر اینکه یک سنت حسنه دینی است همانند رسانه دارای کارکرد اجتماعی بوده و یکی از مصادیق بارز احسان و نیکوکاری است که از دیرباز در بنیان جامعه به تأسی از ائمه اطهار(ع) نهادینه شده است و برای امروز بشریت به ودیعه گذاشته شده و ترویج و گسترش آن فقط نیازمند آموزش و اطلاع‌رسانی است.
گلستانی ادامه داد: با نگاهی گذرا به تاریخ درمی‌یابیم که سنت حسنه وقف در دوران صفویه و قاجاریه از شکوفایی بیشتری نسبت به عصر معاصر برخوردار بود و تعداد بیشتری از مردم وقف می‌کردند در حالی که در جامعه امروزی تا حدودی وقف و فرهنگ آن به فراموشی سپرده شده است؛ حال بررسی چرایی این مهم می‌تواند ما را در راستای گسترش فرهنگ وقف در عصر معاصر هدایت کند و اینجاست که کارکرد رسانه با تولیدات محتوا محور حائز اهمیت خواهد بود.
تهیه‌کننده صدا و سیمای استان مرکزی اظهار کرد: وقف علاوه بر تأثیرات معنوی از بعد مادی هم حائز اهمیت است و متداول‌ترین نقش آن در کارکرد اقتصادی و مادی آن تجلی می‌یابد؛ لیکن امروز در کمتر رسانه‌ای به این مهم پرداخته شده است؛ لذا رسانه می‌تواند با رویکردهای مختلف در این حوزه نیز وارد شده و با فرهنگ‌سازی زمینه تأثیرات وقف را بر ذهن مخاطبان فراهم کنند.
استاد دانشگاه‌های اراک با تأکید بر مستندسازی فرهنگ وقف با بهره‌گیری از منابع تاریخی و معاصر افزود: حوزه وقف گسترده است و رسانه موظف است با یک تحلیل صحیح کارکرد و جایگاه وقف در جامعه را رصد کرده و اندیشه‌های واقفان در طول تاریخ و عصر کنونی را واکاوی کرده و به مخاطبان انتقال دهد؛ چراکه گاهی بالاترین عنصر سبک زندگی اسلامی را می‌توانیم در زندگی خیران مشاهده کنیم.
