به گزارش ایکنا از گلستان، امر به معروف و نهی از منکر، دو فریضه بزرگی هستند که از شأن ربوبی به شمار میآیند. با توجه به مشکلات اقتصادی، سیاسی و اجتماعی جامعه و مشغول بودن افراد به زندگی روزمره و کسب درآمد و عوامل مختلفی از جمله ترس از گفتن حقیقت، کتمان حقایق و مصلحت اندیشی و برداشتهای ناصحیح از این موقوله باعث شده که این دو فریضه بزرگالهی توسط اقشار مختلف جامعه نادیده گرفته شود. در اینجا به نمونهای از آیات و روایات معصومین(ع) در باب اهمیت این دو فریضه الهی اشاره شده است.
1- خدا بالاترین آمر به معروف و ناهی از منکر
سراسر قرآن کریم، امر به معروف و نهی از منکر خدای سبحان است که بهصورتهای مختلف بیان شده است. برای نمونه خداوند در سوره نحل آیه 90 به سه معروف که اساس اجتماع بشری برآنها استوار است، امر فرموده: «إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالْإِحْسَانِ وَإِيتَاءِ ذِي الْقُرْبَى وَيَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْكَرِ وَالْبَغْيِ يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ» (در حقيقت خدا به دادگرى و نيكوكارى و بخشش به خويشاوندان فرمان مىدهد و از كار زشت و ناپسند و ستم باز مىدارد به شما اندرز مىدهد باشد كه پندگيريد) از نظر اسلام، مهمترین هدفی که در تعالیم الهی دنبال شده، صلاح اجتماع و عموم است؛ چون هر چند انسانها فردفرد هستند و هر فردی برای خود شخصیت و خیر و شری دارند اما سعادت هر شخصی مبنی بر اصلاح اجتماع است بنابراین اصلاح فرد اصلاح جامعه و اصلاح جامعه در اصلاح فرد تأثیرگذار است. خداوند در این آیه از سه منکر هم نهی فرموده: «یعنی فحشا، منکر و بغی، هر چند از نظر مصداق غالباً یکی هستند، مثلاً هرکاری که فحشا باشد غالباً منکر هم هست و هرکاری که بغی باشد غالبا فحشا و منکر هم هست.»
2- بزرگترین، شریفترین و برترین فرائض الهی
بزرگترین و شریفترین و افضل بودن امر به معروف و نهی از منکر، بیانگر اهمیت آن است، که با اشاره به دو روایات اوصاف برجسته و مهم این دو فریضه را به اختصار تبیین میکنیم.
امام علی (ع) میفرماید: «تمام کارهای نیک و حتی جهاد در راه خدا، در مقابل امر به معروف و نهی از منکر به انداره آب دهانی در مقابل دریایی پهناور بیش نیست.» (نهجالابلاغه، 542)
امام حسین(ع) در تبیین آیه71 سوره توبه «وَالْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاءُ بَعْضٍ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَيُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَيُطِيعُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ أُولَئِكَ سَيَرْحَمُهُمُ اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ، و مردان و زنان با ايمان دوستان يكديگرند كه به كارهاى پسنديده وا مىدارند و از كارهاى ناپسند باز مىدارند و نماز را بر پا مىكنند و زكات مىدهند و از خدا و پيامبرش فرمان مىبرند آنانند كه خدا به زودى مشمول رحمتشان قرار خواهد داد كه خدا توانا و حكيم است»، فرمود: «خدا در بیان ویژگیهای مؤمنان، سخن خود را از امر به معروف بهعنوان فریضه الهی آغاز کرده است؛ زیرا میدانست اگر این فریضه صورت پذیرفته و اقامه شود، همه کارهای واجب از آسان تا دشوار اقامه خواهد شد. (تحف العقول 237)
از بیان امام حسین(ع) استفاده میشود که چون اقامه نماز، زکات، اطاعت از خدا و رسول و دیگر فرائض به اقامه امر به معروف و نهی از منکر وابسته است، خدای سبحان در آیه شریفه این فریضه را مقدم بر دیگر فرایض ذکر فرموده از این رو، مقدم شدن این فریضه در آیه مذکور دلیل بر شان و مرتبت والای آن بر دیگر فرائض است.
3- نشانه ایمان و دینداری
امر به معرف و نهیاز منکر، دو فریضه الهی است. پیامبر(ص) میفرماید «خدای بزرگ از مؤمن سستی که دین ندارد، خشمناک است. پرسیدند: مؤمنی که دین ندارد، کدام است؟ فرمود: آنکه نهی از منکر نمیکند.» وسائل الشیعه، جلد 16 ص 122)
همچنین امام باقر و امام صادق (ع) میفرمایند: «کسی که با امر به معروف و نهی از منکر خدا را اطاعت و پیروری نمیکند، دین ندارد.» (بحارالانوار جلد 97 صفحه 86)
امیر مؤمنان علی(ع) امر به معروف و نهی از منکر را نهایت دینداری برشمرده، میفرماید: «نهایت دین داری، امر به معروف و نهی از منکر برپای داشتن حدود است.» (شرح غررالحکم و دررالکلم، جلد 4، صفحه 374)
خبرنگار: شایسته سادات میرحسینی
انتهای پیام