بهار ماه‌ها را با غسل و روزه آغاز کنیم
ماه ربیع‌الاول ماه هویدا شدن رحمت الهی بر بشر با تولد حضرت محمد(ص) است. در کنار دعای خاص این روز، روزه گرفتن، غسل کردن و صدقه دادن توصیه شده است.
به گزارش ایکنا، شیعیان پس از پشت سر گذاشتن ماه‌های عزای محرم و صفر و پس از اینکه حماسه‌ای ارزشمند در گرامیداشت امام حسین(ع) و یاران ایشان در مراسم پیاده‌روی اربعین خلق کردند و به خوبی عزای رحلت حضرت رسول(ص) و امام حسن مجتبی (ع) را برپا کرده و زائر و خادم زائران حرم رضوی شدند، در حال گام گذاشتن به روزهای پرمهر و برکت ربیع‌الاول هستند و فردا اولین روز ربیع‌الاول است.
ربیع‌الاول بهار ماه‌ها است چرا که خداوند بزرگ‌ترین نعمت برای بشریت یعنی حضرت محمد(ص) را در این ماه به عالم هستی عنایت فرموده و با این تولد، رحمت خداوند بر عالم هستی هویدا شده است.
شب لیله‌المبیت
نخستین شب ماه ربیع‌الاول، لیله‌المبیت است. شبی که پیامبر(ص) هجرت خود را به سوی مدینه آغاز کردند و برای محافظت از ایشان حضرت علی(ع) در بستر ایشان خوابیدند. مرحوم «سید بن طاووس» دعایى را براى این روز در کتاب اقبال نقل کرده که به این شرح است: «اللهم لا اله إلا انت، یا ذا الطول والقوة، والحول والعزة، سبحانک ما أعظم وحدانیتک، وأقدم صمدیتک، وأوحد إلهیتک، وأبین ربوبیتک، وأظهر جلالک، وأشرف بهاء آلائک وأبهى کمال صنائعک، وأعظمک فی کبریائک، وأقدمک فی سلطانک، وأنورک فی أرض، وسمائک، وأقدم ملکت، وأدوم عزک، وأکرم عفوک، وأوسع حلمک، وأغمض علمک، وأنفذ قدرتک، وأحوط قربک. أسألک بنورک القدیم، وأسمائک التی کونت بها کل شئ، أن تصلی».
اعمال سفارش شده شب و روز اول
غسل: غسل کردن و پوشیدن لباس پاکیزه در این روز و روزهای مهم دیگر ماه ربیع‌الاول توصیه شده است.
روزه: روزه گرفتن به شکرانه سلامتی پیامبر اعظم و امیرمومنان از گزند کفار و مشرکان در اول ربیع‌الاول یکی دیگر از اعمال مستحبی ماه ربیع‌الاول است.
زیارت پیامبر(ص) و امام علی(ع)
علما در این روز زیارتی را ذکر نکرده‌اند اما زیارت پیامبر اکرم(ص) و حضرت علی(ع) در این روز مناسب است چرا که خداوند جان این دو بزرگوار را از گزند کافران حفظ کرد.
زیارت امام حسن عسکری و امام زمان(ع)
شیخ طوسی رحمه اللّه در مصباح گفته است که در روز اول این ماه امام حسن عسکری(ع) به شهادت رسیدند و حضرت مهدی(عج) به مقام امامت رسیدند، بنابراین زیارت آن دو امام عالی مقام در این روز نیز مناسب است.
خواندن دعای اول ماه ربیع الاول که به شرح زیر است:
اللَّهُمَّ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ یَا ذَا الطَّوْلِ وَ الْقُوَّةِ وَ الْحَوْلِ وَ الْعِزَّةِ؛خداوندا، معبودی جز تو نیست،ای بخشنده و نیرومند و دگرگون کننده و سربلند.
سُبْحَانَکَ مَا أَعْظَمَ وَحْدَانِیَّتَکَ وَ أَقْدَمَ صَمَدَانِیَّتَکَ وَ أَوْحَدَ إِلَهِیَّتَکَ؛ پاکی تو و یگانگی تو عظیم و بی نیازی ات دیرینه و معبودیتت یگانه.
وَ أَبْیَنَ رُبُوبِیَّتَکَ وَ أَظْهَرَ جَلَالَکَ وَ أَشْرَفَ بَهَاءَ آلَائِکَ وَ أَبْهَی کَمَالَ صَنَائِعِکَ [کرم بها صنائعک]وَ أَعْظَمَکَ فِی کِبْرِیَائِکَ؛ و پروردگاری‌ات روشن و جلالت آشکار و زیبایی نعمت‌هایت والا و کمال ساخته‌های تو زیبا [ارزشمند] و بزرگ‌منشی‌ات باعظمت.
وَ أَقْدَمَکَ فِی سُلْطَانِکَ وَ أَنْوَرَکَ فِی أَرْضِکَ وَ سَمَائِکَ وَ أَقْدَمَ مُلْکَکَ وَ أَدْوَمَ عِزِّکَ؛ و سلطه ات دیرینه است و چقدر در زمین و آسمان نورانی هستی و فرمانروایی‌ات دیرینه و عزتت جاودانه.
وَ أَکْرَمَ عَفْوَکَ وَ أَوْسَعَ حِلْمَکَ وَ أَغْمَضَ عِلْمَکَ وَ أَنْفَذَ قُدْرَتَکَ وَ أَحْوَطَ قُرْبَکَ؛ و گذشتت کریمانه و بردباری‌ات گسترده و دانشت همراه با اغماض و قدرتت نافذ و نزدیکی‌ات محیط و فراگیر است!
أَسْأَلُکَ بِنُورِکَ الْقَدِیمِ وَ أَسْمَائِکَ الَّتِی کَوَّنْتَ بِهَا کُلَّ شَیْ‌ءٍ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ [عَلَی]آلِ مُحَمَّدٍ؛ به نور دیرینه تو و به آن اسم‌هایت که همه اشیا را با آن پدید آوردی، از تو خواستارم که بر محمد و آل محمد درود فرستی.
کَمَا صَلَّیْتَ وَ بَارَکْتَ وَ رَحِمْتَ وَ تَرَحَّمْتَ عَلَی إِبْرَاهِیمَ وَ عَلَی آلِ إِبْرَاهِیمَ؛ چنان که درود، برکت، رحمت و مهربانی خود را بر حضرت ابراهیم و خاندان او فرستادی.
إِنَّکَ حَمِیدٌ مَجِیدٌ وَ أَنْ تَأْخُذَ بِنَاصِیَتِی إِلَی مُوَافَقَتِکَ وَ تَنْظُرَ إِلَیَّ بِرَأْفَتِکَ وَ رَحْمَتِکَ؛ به راستی که تو ستوده و بلندپایه‌ای و این که [موی]پیشانی مرا بگیری و به سوی موافقت با خود بکشانی و با نظر رأفت و رحمت به من بنگری.
وَ تَرْزُقَنِی الْحَجَّ إِلَی بَیْتِکَ الْحَرَامِ وَ أَنْ تَجْمَعَ بَیْنَ رُوحِی وَ أَرْوَاحِ أَنْبِیَائِکَ وَ رُسُلِکَ؛ و حج خانه محترمت را روزی‌ام کنی و روح من و ارواح پیامبران و فرستادگانت را در یکجا گرد هم آوری.
وَ تُوصِلَ الْمِنَّةَ بِالْمِنَّةِ وَ الْمَزِیدَ بِالْمَزِیدِ وَ الْخَیْرَ بِالْبَرَکَاتِ وَ الْإِحْسَانَ بِالْإِحْسَانِ؛ و بخشش خود را به بخشش دیگر و افزونی‌ات را به افزونی دیگر و خیرت را به برکاتت و نیکی‌ات را به نیکی دیگر بپیوندی.
کَمَا تَفَرَّدْتَ بِخَلْقِ مَا صَنَعْتَ وَ عَلَی مَا ابْتَدَعْتَ وَ حَکَمْتَ وَ رَحِمْتَ؛ چنان که ساخته‌هایت را به تنهایی و بر اساس نوآفرینی، حکمت و رحمتت خلق کردی.
فَأَنْتَ الَّذِی لَا تُنَازَعُ فِی الْمَقْدُورِ وَ أَنْتَ مَالِکُ الْعِزِّ وَ النُّورِ؛ بنابراین، تویی خدایی که کسی نمی‌تواند در آنچه تقدیر کرده ای، با تو ستیزه کند و تویی مالک عزت و نور.
(وَسِعْتَ کُلَّ شَیْ‌ءٍ رَحْمَةً وَ عِلْماً [۱]) وَ أَنْتَ الْقَائِمُ الدَّائِمُ الْمُهَیْمِنُ الْقَدِیرُ؛ که رحمت و آگاهی‌ات همه اشیا را فراگرفته است و تویی خداوند پایدار، جاودانه، نگاه بان چیره و توانمند.
إِلَهِی لَمْ أَزَلْ سَائِلًا مِسْکِیناً فَقِیراً إِلَیْکَ؛ معبودا، من همواره درخواست کننده، بیچاره و نیازمند درگاه تو بوده‌ام.
فَاجْعَلْ جَمِیعَ أمری [أُمُورِی]مَوْصُولًا بِثِقَةِ الِاعْتِمَادِ عَلَیْکَ وَ حُسْنِ الرُّجُوعِ إِلَیْکَ؛ پس همه امورم را به اطمینان اعتماد بر خود و بازگشت نیک به درگاهت.
وَ الرِّضَا بِقَدَرِکَ وَ الْیَقِینِ بِکَ وَ التَّفْوِیضِ إِلَیْکَ؛ و خشنودی به مقدراتت و یقین به خود و واگذاری امور بر خود، بپیوند.
(سُبْحانَکَ لا عِلْمَ لَنا إِلَّا ما عَلَّمْتَنا إِنَّکَ أَنْتَ الْعَلِیمُ الْحَکِیمُ [۲]) پاکی تو و جز آنچه را که به ما آموخته‌ای نمی‌دانیم و تو آگاه و حکیمی.»،
(سُبْحانَهُ بَلْ لَهُ ما فِی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ کُلٌّ لَهُ قانِتُونَ [۳]) پاکا خدا، آری همه آنچه در آسمان‌ها و زمین هستند، فرمانبر اویند.»،
(سُبْحانَکَ فَقِنا عَذابَ النَّارِ [۴]) (سُبْحانَکَ تُبْتُ إِلَیْکَ وَ أَنَا أَوَّلُ الْمُؤْمِنِینَ [۵]) پاکی تو‌ای خدا، پس ما را از عذاب آتش جهنم نگاه دار.»، «پاکی تو و من به درگاهت توبه كردم و اولین مؤمن هستم.»،
(سُبْحانَکَ أَنْتَ وَلِیُّنا مِنْ دُونِهِمْ [۶]) (سُبْحانَ اللَّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ [۷]) پاکی تو‌ای خدا و تو خود سرپرست ما از میان همه آنان [آفریده‌ها]هستی.»، «پاکا خدا پروردگار جهانیان.»،
(سُبْحانَ اللَّهِ وَ ما أَنَا مِنَ الْمُشْرِکِینَ [۸]) (سُبْحانَ اللَّهِ عَمَّا یُشْرِکُونَ [۹]) پاکا خدا و من هرگز از مشرکان نیستم.»، «پاکا خدا از آنچه شریک او قرار می‌دهند.»،
(سُبْحانَ الَّذِی أَسْری بِعَبْدِهِ لَیْلًا مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ إِلَی الْمَسْجِدِ الْأَقْصَی؛ پاکا خدایی که بنده خود را شبانه از مسجدالحرام به مسجد الاقصی-
الَّذِی بارَکْنا حَوْلَهُ لِنُرِیَهُ مِنْ آیاتِنا إِنَّهُ هُوَ السَّمِیعُ الْبَصِیرُ [۱۰])؛ که پیرامون آن را خجسته گردانیدیم-سیر داد تا برخی از نشانه‌های خود را به او ارائه دهد، به راستی که او شنوا و بینا است.»،
(سُبْحَانَ اللَّهِ حِینَ تُمْسُونَ وَ حِینَ تُصْبِحُونَ وَ لَهُ الْحَمْدُ فِی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ؛ پاکا خدا هنگامی که شام و صبح می‌کنید و ستایش خدا را در آسمان‌ها و زمین
وَ عَشِیًّا وَ حِینَ تُظْهِرُونَ یُخْرِجُ الْحَیَّ مِنَ الْمَیِّتِ وَ یُخْرِجُ الْمَیِّتَ مِنَ الْحَیِّ؛ و به هنگام شامگاه و آنگاه که ظهر می‌کنید. زنده را از مرده و مرده را از زنده بیرون می‌کشد.
وَ یُحْیِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها وَ کَذلِکَ تُخْرَجُونَ [۱۱]) (سُبْحانَهُ وَ تَعالی عَمَّا یُشْرِکُونَ [۱۲]) و زمین را بعد از مرگ، زنده می‌گرداند و شما نیز [در قیامت]این چنین بیرون آورده می‌شوید.»، «خداوند پاک و متعالی است از آنچه شریک او قرار می‌دهند.»،
(سُبْحانَهُ وَ تَعالی عَمَّا یَقُولُونَ عُلُوًّا کَبِیراً [۱۳]) ؛ پاک و بسیار منزه و متعالی است خدا از آنچه درباره او می‌گویند.»،
(سُبْحانَ رَبِّنا إِنْ کانَ وَعْدُ رَبِّنا لَمَفْعُولًا [۱۴]) (سُبْحَانَ الَّذِی بِیَدِهِ مَلَکُوتُ کُلِّ شَیْ‌ءٍ وَ إِلَیْهِ تُرْجَعُونَ [۱۵]) پاکا پروردگار ما و وعده‌ی او حتما به وقوع خواهد پیوست.»، «پاکا خدایی که ملکوت هر چیز به دست او است و شما به سوی او بازگردانده می‌شوید.»،
(سُبْحانَهُ بَلْ عِبادٌ مُکْرَمُونَ [۱۶]) (سُبْحانَهُ هُوَ اللَّهُ الْواحِدُ الْقَهَّارُ [۱۷]) پاکا خدا و [فرشتگان]بندگان گرامی هستند.»، «پاکا خدای یگانه و چیره.»،
(سُبْحانَ رَبِّنا إِنَّا کُنَّا ظالِمِینَ [۱۸]) (سُبْحانَ رَبِّکَ رَبِّ الْعِزَّةِ عَمَّا یَصِفُونَ پاکا پروردگار ما و به راستی که ما ستم نمودیم.»، «پاکا پروردگار تو، پروردگار صاحب عزت از آنچه او را بدان توصیف می‌کنند.
وَ سَلامٌ عَلَی الْمُرْسَلِینَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ [۱۹]) و درود بر فرستاده شدگان و ستایش خدا را که پروردگار جهانیان است.»
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَرِّفْنَا بَرَکَةَ هَذَا الشَّهْرِ وَ یُمْنَهُ وَ ارْزُقْنَا خَیْرَهُ؛ خداوندا، بر محمد و آل محمد درود فرست و ما را با برکت و فرخندگی این ماه آشنا گردان و خیر آن را روزیمان کن.
وَ اصْرِفْ عَنَّا شَرَّهُ وَ اجْعَلْنَا فِیهِ مِنَ الْفَائِزِینَ بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِین؛ و از شرّ آن بازدار و از رستگاران در آن قرار ده، به رحمتت ای مهربان‌ترین مهربانان.
انتهای پیام
