توجه حوزه علمیه به بانوان و تولیدات فکری و معرفتی آنان

به گزارش خبرنگار ایکنا، آیت‌الله علیرضا اعرافی، مدیر حوزه‌های علمیه، دوشنبه ۲۱ شهریور در دیدار جمعی از نخبگان و فرهیختگان کشور‌های منطقه آمریکای لاتین با اشاره به یکصدمین سال بازتأسیس حوزه‌علمیه قم، تصریح کرد: پیام قم و حوزه از یک سو مقاومت در مقابل ستم و مستکبرین عالم و از سوی دیگر، صلح و آرامش در میان مذاهب، مکاتب و فرهنگ‌های مختلف است؛ حاملان پیام دین باید از یک سو همه توده‌های مردم را مورد توجه قرار دهند و از سویی دیگر برای نخبگان و متفکرین برجسته نیز یک برنامه جامع و خاصی داشته باشد.

نماینده مردم تهران در مجلس خبرگان رهبری با بیان اینکه بشر امروز نیازمند یک جبهه مشترک الهی، قدسی و توحیدی است، افزود: از بازتأسیس حوزه علمیه قم در دوران جدید یکصد سال می‌گذرد و امسال ما یکصدمین سالگشت بازتأسیس حوزه علمیه قم را داریم که منشأ خدمات و برکات زیادی برای عالم اسلام شد. گرچه قم از صدر اسلام و از قرن دوم همواره پایگاه معارف دینی و الهی بوده، اما فراز و فرود‌هایی داشته و در زمان معاصر با حضور با برکت مرحوم آیت‌الله حائری یزدی(ره) شرایط ویژه‌ای پیدا کرده است.

وی ادامه داد: از نکات مهم تأسیس حوزه علمیه قم این بوده است که در سخت‌ترین شرایط منطقه از لحاظ دینی و در زمانی که سیاست‌های بین‌المللی و حکام داخلی و منطقه بر ضد دین و خفقان بوده است پایه‌های این حوزه گذاشته می‌شود؛ این مطلب، خود درس بزرگی است که در شرایط دشوار بنای حوزه‌ای نهاده می‌شود که از دل آن، بعد‌ها انقلاب اسلامی می‌جوشد.

امام جمعه قم تأکید کرد: گرچه حوزه‌های علمیه همگی یک نهاد تاریخی بهم پیوسته هستند، اما قم بر اساس تاریخ گذشته خود به قله بلندی رسیده است که از برخی از دستاورد‌های حوزه علمیه قم در دوران جدید و معاصر می‌توان به توسعه مرز‌های علوم اسلامی در قلمرو‌های مختلفی همچون فقه، اصول، قرآن و حدیث و سایر عرصه‌های علوم اسلامی و اجتماعی اشاره کرد.

آیت‌الله اعرافی بیان کرد: از سایر مذاهب و مکاتب فکری و دینی بی‌اطلاع نیستم، اما می‌توان ادعا کرد که ذخیره علمی و دامنه وسیع علوم اسلامی در قم نسبت به سایر مراکز دینی و علمی دنیا کم‌نظیر است. تولید تئوری و اندیشه نظام دینی و اسلامی و حکومت دینی از ویژگی‌های دیگر و مهم حوزه علمیه قم در دوران جدید است. امام راحل(ره) در همین قم و بعد از آن در تبعید به نجف پایه‌های یک تفکر جدید را ایجاد کردند و در این تفکر اسلامی که دارای یک اندیشه جامع و تمدنی است، می‌توان به همه نیاز‌های بشر پاسخ مناسب داد.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: در حوزه علمیه قم، دریچه‌های فکری علمای دینی و علوم اسلامی به روی مباحث تبلیغی و مقارن میان فرهنگ‌های مختلف و ادیان و مذاهب گوناگون گشوده شده است؛ همانطور که همه نحله‌ها و مکاتب فلسفی غرب در قم مورد توجه قرار دارد و مباحث جدید در حوزه الهیات، کلام و فلسفه که در غرب است، به صورت کامل در حوزه علمیه قم مورد توجه قرار دارد.

عضو فقهای شورای نگهبان تأکید کرد: امروزه از همه ملل در قم حضور دارند و مشغول تحصیل علوم و معارف دینی هستند که قم در این عرصه نیز در نوع خود بی‌نظیر یا کم‌نظیر است.

وی با اشاره به توجه حوزه علمیه قم به بانوان و تولیدات فکری و معرفتی آنان، خاطرنشان کرد: همواره در طول تاریخ در میان بانوان، علما و دانشمندان متفکر زیادی بوده است، اما به صورت خاص در حوزه علمیه قم و در دوران انقلاب اسلامی به تولیدات و توسعه علوم اسلامی در میان بانوان اندیشمند و متفکر توجه خوبی شده است و امروز تقریبا نیمی از حوزویان ما در داخل و خارج کشور، از میان بانوان هستند.

آیت‌الله اعرافی با اشاره به لزوم اهمیت توجه به قرآن کریم در میان طلاب و فضلای حوزه و مبلغین معارف الهی گفت: من کسانی را سراغ دارم که برای تبیین یک موضوع خاص همه قرآن را مطالعه می‌کنند و نیز شخصا برای صد‌ها موضوع مختلف، قرآن را مطالعه کرده‌ام و لازم می‌دانم تأکید کنم که کار علمی را باید در همه مباحث و مقاطع مهم بشماریم؛ مبلغ دین باید ذوب در آرمان‌های الهی باشد و از خود عبور کرده و بتواند همه خواسته‌های نفسانی و مطامع دنیایی را زیر پا بگذارد.

وی گفت: تهذیب و اصلاح نفس فرایندی نیست که تنها یکبار محقق شود، بلکه یک عالم دینی باید در سطح عالمان دین و فراتر از مردم معمولی به تهذیب نفس و اصلاح خویش بپردازد.

مدیر حوزه‌های علمیه گفت: در کار تبلیغ وظیفه اصلی این است که معارف اهل بیت(ع) و دین را به دیگران معرفی کنیم، اما سایر مسائل به انتخاب خود فرد و جامعه است. راه قم و انقلاب اسلامی از روش‌های خشونت‌بار و افراطی و شیوه‌هایی که در برخی دیگر از مراکز به اصلاح دینی است، جداست. راه ما عقلانی و حکمت‌آمیز برای آشنایی بشریت با معارف دینی است.

آیت‌الله اعرافی گفت: ما برای تبیین معارف اهل‌ بیت(ع) و اسلام ناب باید یک نگاه جامع و بلندی داشته باشیم، به این معنا که برخی برای تبیین معارف دین تنها به مختصات تکیه می‌کنند و مشترکات را نمی‌بینند و برخی دیگر نیز تنها به مشترکات می‌پردازند و مختصات را نمی‌بینند، ولی راه ما هیچکدام از این دوتا نیست، بلکه جداست.

امام جمعه قم خاطرنشان کرد: کار ما و شما دو بخش است. بخش اول اینکه ممیزات مکتب اهل‌بیت(ع) را به درستی بشناسید و تبیین کنید که باید با دقت و درستی انجام شود و بخش دیگر اینکه، به مشترکات خودمان که با سایر مذاهب اسلامی و ادیان توحیدی زیاد است، توجه کنیم. بشر امروز نیازمند یک جبهه مشترک الهی، قدسی و توحیدی است و در برخی از آرمان‌های الهی همه ادیان الهی و مذاهب اسلامی می‌توانند تشریک مساعی داشته باشند.

وی افزود: در دیدار با پاپ گفتم که بشر امروز نیاز‌هایی دارند که همه ادیان الهی باید به آن پاسخ مناسب دهند و ما در اینجا باید راجع به آن گفت‌وگو کنیم. در ایام کرونا و کریسمس برای متفکران و دانشمندان مختلف نامه‌نگاری و این ایده را طرح کردم که مورد استقبال قرار گرفت.