اربعین نقش تمدن‌سازی دارد

به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین نجف لکزایی، رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، امروز 15 شهریور در هم‌اندیشی «چیستی اربعین و کارکردهای فرهنگی اجتماعی آن» که از سوی این پژوهشگاه برگزار شد، گفت: در باب اهمیت اربعین، یکی از اسناد کمک‌کننده زیارت اربعین است که در این روز خوانده می‌شود (البته منافاتی با قرائت آن در روزهای دیگر هم ندارد) از جمله فرازهای این زیارت این عبارت است که فرمود: «و بذل مهجته فیک لیستنقذ عبادک من الجهاله و حیرت الضلاله ...».

وی افزود: این فراز بیانگر آن است که توحید، رکن اول در حرکت تمدنی و اجتماعی، رکن دوم، رهبری الهی و رکن سوم مکتب و دین مبتنی بر عقلانیت و سازنده فرد و جامعه، فرهنگسازی و دولت‌سازی و تمدن‌سازی است. در این حرکت، مبدا از توحید شروع شده و مقصد هم رسیدن به سعادت است.

لکزایی افزود: براساس این فراز زیارت، رهبری الهی و نظامات الهی هم ابزاری برای هدایت و نجات و رهایی مردم هستند؛ دولت هم، طبیعتا یکی از این ابزارها است و تشکیل دولت و تمدن و خانواده اسلامی هم یکی از دیگر عناصر و  ابزارهاست، بنابراین اگر اربعین را به مثابه یک حرکت و جریان و فرایند ببینیم، ماهیت اربعین، سیر و سلوکی خواهد شد یعنی امام حسین(ع) کاری را که در دوره حیاتش انجام می‌دهد در دوره بعد از حیات هم در شکل فرهنگی و هدایتی برعهده دارد.

لکزایی با تقسیم افراد به دو دسته ذاکر و غافل، بیان کرد: انسان ذاکر هم یا در حال سلوک است و یا به مقصد رسیده است، البته انسان به مقصد رسیده هم توقف ندارد و دست دیگران را می‌گیرد تا آنها را سلوک بدهد. انسان ذاکر و سالک با امام(ع) پیمان می‌بندد در مسیری که پا گذاشته ثابت قدم بماند. در فرازی از زیارت اربعین می‌خوانیم: «اللَّهُمَّ إِنِّی أُشْهِدُکَ أَنِّی وَلِیٌّ لِمَنْ وَالاَهُ وَ عَدُوٌّ لِمَنْ عَادَاهُ‏» یعنی من ولایتم را با ولایت شما درست می‌کنم و با کسی دوست و همراه می‌شوم که او رابطه‌اش را با تو درست کرده باشد. ولایت در اینجا به معنای هم پیوندی و هم جبهه شدن است و نه صرف محبت.

هماهنگی باطنی با امام حسین(ع) در زیارت اربعین

رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی اظهار کرد: پس در اینجا مرزبندی مبتنی بر ولایت امام حسین(ع) ایجاد شده و فرد دچار حیرت و تردید نیست. در قسمت دیگری از این زیارت فرموده است:  وَ أَشْهَدُ أَنَّکَ الْإِمَامُ الْبَرُّ التَّقِیُّ الرَّضِیُّ الزَّکِیُّ الْهَادِی الْمَهْدِیُّ وَ أَشْهَدُ أَنَّ الْأَئِمَّةَ مِنْ وُلْدِکَ کَلِمَةُ التَّقْوَی وَ أَعْلامُ الْهُدَی وَ الْعُرْوَةُ الْوُثْقَی وَ الْحُجَّةُ عَلَی أَهْلِ الدُّنْیَا وَ أَشْهَدُ أَنِّی بِکُمْ مُؤْمِنٌ؛ یعنی کسی که در مسیر اربعین پا می‌‌گذارد در مسیر تقوا در حرکت است. این زیارت با این فراز «وَ قَلْبِی لِقَلْبِکُمْ سِلْمٌ وَ أَمْرِی لِأَمْرِکُمْ مُتَّبِعٌ وَ نُصْرَتِی لَکُمْ مُعَدَّةٌ» به اوج می‌رسد زیرا انسان با امام هماهنگی باطنی پیدا می‌کند و پیرو خط امام می‌شود و می‌گوید: قلبم با قلبتان در صلح، و کارم پیرو کارتان، و یاری‌ام برای شما آماده است.

این استاد حوزه و دانشگاه تصریح کرد: نظام جامع و کاملی از فردسازی تا تمدن‌سازی را در اربعین مشاهده می‌کنیم و انشاءالله به برکت اربعین و پیاده‌روی آن، جبهه حسینی روز به روز پرفروغ‌تر شود.