مهربانی خداوند در سوره «حمد»

به گزارش ایکنا، سوره حمد نخستین سوره قرآن است و از آن تعبیر به «مادر قرآن» شده است. همچنین حمد بالاترین و شریف‌ترین سوره قرآن دانسته شده است، زیرا خدا در آیه ۸۷ سوره حِجر آن را معادل قرآن عظیم شمرده و در نماز باید سوره حمد را قرائت کرد و دیگر سوره‌ها را نمی‌توان به جای آن خواند.

رحمت الهی

سوره حمد با بزرگداشت نام خدای رحمان و رحیم آغاز می‌شود «الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ»(سوره حمد، 2-3). خداوند بارها خود را با این دو صفت نیکو (رحمان و رحیم) معرفی کرده است. در تفاوت این دو کلمه گفته‌اند: «رحمان به معنای کثرت و فراوانی رحمت الهی است که شامل همه بندگان اعم از مومن و کافر می‌شود و رحیم بیانگر رحمت جاودان و نعمت دائمی خداوند است که ویژه بندگان مومن است» (المیزان).

از پیامبر(ص) روایت شده است «خداوند یکصد رحمت دارد و یکی از آنها را به زمین فرستاده و بین مخلوقاتش تقسیم کرده است. با آن یک رحمت است که مخلوقات با هم مهربانی می‌کنند و به یکدیگر مهر می‌ورزند و با آن 99 رحمت دیگر، در روز قیامت بر بندگانش رحم می‌کند»(مجمع‌البیان)

البته روشن است که تعبیر 100 رحمت برای نزدیک کردن مطلب به ذهن است، زیرا رحمت الهی، بی‌نهایت و شمارش‌ناپذیر است.

راه مستقیم

راه مستقیم یعنی راه روشن و وسیع و همواری که به هیچ طرف انحراف ندارد و مراد از آن در آیات قرآن، همان آیین خداپرستی و دین حق و پایبند بودن به دستورهای خدا است. علاوه بر آیه 7 سوره حمد، در آیه 161 سوره انعام می‌خوانیم «ای پیامبر، بگو پروردگارم مرا به راه راست یعنی به دینی پایدار هدایت کرده است».

در آیه 59 سوره نساء، این راه مستقیم با اطاعت از 3 مورد بیان شده است «اى كسانى كه ايمان آورده‌‌ايد، خدا را اطاعت كنيد و پيامبر و اولياى امر خود را (نيز) اطاعت كنيد، پس هر گاه در امرى (دينى) اختلاف نظر يافتيد، اگر به خدا و روز بازپسين ايمان داريد آن را به (كتاب) خدا و (سنت) پيامبر (او) عرضه بداريد، اين بهتر و نيك‌فرجام‌‏تر است».

کلیدواژه‌ها: 114، مضامین قرآن، سور‌ه‌های قرآن، مهربانی، راه درست، سپاس.