آموزش و پرورش درس قرآن را جدی بگیرد / صندوق ذخیره قرآنیان راه‌اندازی شود
مدیر مؤسسه دارالقرآن الکریم زنجان با بیان اینکه آموزش و پرورش باید تدریس قرآن را جدی بگیرد، گفت: قرآن جزو دروس اصلی نیست و مشکل دانش‌آموزان و حتی دانشجویان در روخوانی قرآن به این وزارتخانه برمی‌گردد.
به گزارش ایکنا، شواهد و قرائن بر این امر صحه می‌گذارند که فعالیت‌های قرآنی طی ادوار مختلف در اولویت دولت‌ها نبوده و مؤسسات قرآنی همواره به عنوان نهادهای مردمی متضرر بوده‌اند و با شیوع بیماری کرونا و تشکیل اکثر کلاس‌های قرآن در فضای مجازی ضرر و زیان آنها روند تصاعدی به خود گرفت. حال با روی کار آمدن دولت جدید روح امید بر پیکره در حال احتضار مؤسسات قرآنی دمیده شده است. از این رو به سراغ مدیران مؤسسات رفته‌ایم تا مهم‌ترین مطالباتشان را از زبان خودشان بشنویم. ولی‌الله رحیمی، مدیر مؤسسه دارالقرآن الکریم زنجان، که چندین شعبه از این مؤسسه را در استان دائر کرده است، به سؤالات خبرنگار ایکنا در این باره پاسخ گفت.
ایکنا ـ به عنوان مدیر یک مجموعه قرآنی چه مطالبه‌ای از دولت سیزدهم دارید؟
در هشت سال گذشته فعالیت‌های قرآنی به مخاطره افتاده و تقریباً در حال احتضار است. امیدوارم در دولت جدید نگاه ویژه‌ای به مسائل قرآنی و فرهنگی وجود داشته باشد و معضل در شُرف تعطیل شدن برخی مؤسسات قرآنی رفع شود.
ایکنا ـ ارزیابی‌تان از وضعیت فعلی مؤسسات قرآنی چیست؟
در حال حاضر بیشتر مؤسسات نیمه‌تعطیل هستند. بعضی نیز توانمندند و روی پای خود ایستاده‌اند، اما اکثر مؤسسات وابسته به شهریه هستند که تعطیل یا نیمه‌تعطیل هستند و با ظرفیت 20 یا 30 درصد کار می‌کنند. به نظرم وضعیت استان‌ها مشابه هم است.
ایکنا ـ می‌توان آموزش و پرورش را تأثیرگذارترین وزارتخانه در توسعه و ترویج قرآن دانست. وضعیت قرآن را در این نهاد چگونه است؟
یکی از دغدغه‌های ما این است که آموزش و پرورش یک وزارتخانه عریض و طویلی محسوب می‌شود و فرایند یادگیری در مدرسه طی می‌شود و شخصیت قرآنی دانش‌آموزان در آنجا شکل می‌گیرد که اکنون اینگونه نیست. باید آموزش و پرورش از ابتدا مسائل قرآنی را جدی بگیرد. ایراد این است که قرآن در آموزش و پرورش جزو دروس اصلی نیست. نمی‌دانم چه انگیزه و نیتی در این باره وجود دارد. می‌گویند شأن قرآن اجل از اینهاست و دانش‌آموزان دلزده می‌شوند. فکر می‌کنم القائات اشتباهی وجود دارد و درس قرآن به عنوان فوق برنامه تلقی می‌شود، یعنی برگزاری کلاس آن انتخابی است و فرد لیسانس و دیپلم دارد اما خواندن قرآن را بلد نیست. اینکه دانشجویان در روخوانی قرآن مشکل دارند به آموزش و پرورش برمی‌گردد، چرا که درس قرآن را به عنوان درس اصلی معرفی نکرده‌اند.
اگر بخواهیم در این امر موفق شویم، باید قرآن در پایه‌های ابتدایی به عنوان درس اصلی باشد. مؤسسات توانمندی زیادی برای همکاری با آموزش و پرورش دارند. مجموعه ما قبل از شیوع کرونا تعامل خوبی با این نهاد داشت و طرح‌های مختلفی را با آنها اجرا کردیم. با آموزشگاه‌ها مستقیماً صحبت کردیم و تفاهم‌نامه نوشتیم و در طول تابستان مدارس و آموزشگاه‌ها را تحت پوشش قرار دادیم. با وجود اینکه قرآن جزو دروس اصلی نبود و در تابستان فوق‌برنامه محسوب می‌شد، استقبال خوبی می‌شد. اگر مؤسسات بتوانند با آموزش و پرورش به تفاهم برسند و با آموزشگاه‌ها همکاری کنند، شاید بخشی از این خلأ را جبران کنند.
ایکنا ـ ارزیابی‌تان راجع به فعالیت‌های دستگاه‌های حاکمیتی متولی امور قرآنی چیست؟ آیا اقناع‌کننده است؟
چون یک امر مدون و قطعی وجود ندارد، سلیقه‌ای عمل می‌شود. مدیری که نگاه قرآنی دارد حمایت‌های لازم را انجام می‌دهد و ممکن است مدیر دیگری قرآن اولویت اولش نباشد و کارهای دیگری را در اولویت قرار دهد. یکی از آسیب‌هایی که در استان‌ها می‌بینیم همین است. قانون مشخصی وجود ندارد، متولی خاصی نیست و هر کسی مدعی است؛ اما اگر مطالبه‌ای باشد همه دیگری را مقصر معرفی می‌کنند، این یک نقص محسوب می‌شود.
جایگاه مؤسسه ما در استان ویژه است و نهادها با ما همکاری خوبی دارند، اما ما ملاک نیستیم و عموم مؤسسات مطرح هستند. اوقاف، ارشاد و تبلیغات با ما همکاری خوبی داشته‌اند و شاید آنقدر که دیگران گلایه دارند ما نداشته باشیم. این نهادها باید دسته‌بندی کنند و بخشی از اولویت‌هایشان فعالیت قرآنی باشد.
یکی دیگر از مطالبات بحث روستاهاست. روستاها رها شده‌اند. تمام امکانات شهرها مثل اینترنت در روستاها هم هست. وجود خانه‌های قرآن، بسیج و ... در روستاها می‌تواند مثل واکسن عمل کند. یکی از سیاست‌های مجموعه ما این است که بیشتر به مناطق محروم و کمتر توسعه‌یافته به‌ویژه روستاهایی که مستعد برگزاری کلاس‌های قرآنی هستند برویم.
ایکنا ـ آیا اساساً باید از دولت توقع حمایت داشت یا حمایت از فعالیت‌های قرآنی باید صرفاً مردمی باشد؟
در این زمینه دو بحث مطرح است. برخی از مؤسسات عام‌المنفعه و برخی دیگر خصوصی هستند. شاید مردم تمایلی برای کمک به مؤسسات خصوصی نداشته باشند، اما در مورد مؤسساتی که عام‌المنفعه هستند انتظار می‌رود که دولت حمایت کند و خیران هم پای کار بیایند، برای مثال بخش اعظم هزینه‌های جامعة‌القرآن و دارالقرآن از طریق خیران تأمین می‌شود، اما آیا این امکان برای یک مؤسسه کوچک هم وجود دارد؟ خیر. چون خیران هم سود و ضرر را محاسبه می‌کنند و شاید تمایل چندانی به کمک نداشته باشند. باید تبلیغات و موقوفات بیشتر شود و اگر زمینه‌سازی کنیم و موقوفات به سمت قرآن سوق داده شود، بخشی از مشکلات مؤسسات قرآنی نیز حل می‌شود. این امر در کل کشور کمرنگ است و موقوفات قرآنی ناچیزند. اگر مدیریت و فرهنگ‌سازی شود که موقوفات قرآنی از طریق اداره اوقاف و امور خیریه به مؤسسات تزریق شود، قطعاً بخشی از مشکلات مؤسسات و جامعه قرآنی حل خواهد شد. به علاوه اگر دولت همت کند و نگاه ویژه‌ای داشته باشد، مطمئناً مشکلات مؤسسات مرتفع می‌شود.
ایکنا ـ با توجه به اینکه طی ادوار مختلف ثابت شده که موضوع قرآن برای دولت‌ها در اولویت نبوده است، در این دوره چقدر امیدوارید که چالش‌هایی که مؤسسات قرآنی با آنها روبه‌رو هستند مرتفع شوند؟
خیلی. همه امید ما به این دولت است. به هر حال دولتی مردمی، مذهبی و مکتبی است. امیدوارم که خلأها و مشکلات سال‌های گذشته برطرف شود.
ایکنا ـ مؤسسات در چه زمینه‌هایی نیازمند حمایت هستند؟
مؤسسات چند مشکل اساسی دارند. یکی مشکل بیمه است. اگر برای فردی چند روز هم بیمه رد شود، خودش مدعی و نیز مشکل ایجاد می‌شود و حق هم دارد. پس باید بحث بیمه را مدیریت کنند. بیمه فعالان قرآنی کمرنگ است و ذیل صندوق هنرمندان قرار گرفته است. اگر می‌گوییم شأن قرآن اجل است، چرا اینجا شأن آن اجل دیده نمی‌شود؟ البته برای هنرمندان عزیز احترام قائلم. همچنین صندوق ذخیره قرآنیان مانند صندوق ذخیره فرهنگیان تشکیل شود. قطعاً بخشی از مشکلات جامعه قرآنی حل می‌شود. مالیات مشکل دیگر مؤسسات است و گاه مدیران مؤسسات با مشکلاتی مانند ممنوع‌الثبتی، ممنوع‌الخروجی و مسائل حقوقی روبه‌رو هستند، در حالی که مدیریت آنها برای دولت هزینه‌ای ندارد.
ایکنا ـ نظرتان راجع به اینکه مؤسسات وارد فعالیت اقتصادی شوند چیست؟ آیا این کار را می‌توان راهی برای حفظ استقلال آنها دانست یا باعث می‌شود از وظیفه اصلی خود، که ترویج قرآن کریم است، دور شوند؟
مؤسساتی که عام‌المنفعه هستند باید فعالیت اقتصادی داشته باشند تا وابسته نباشند و تیم اقتصادی تشکیل دهند و به صورت هیئت امنایی اداره شوند و بخش اصلی مؤسسه کارهای قرآنی را انجام دهد. اگر فقط چشمشان به دولت باشد، شاید خیلی موفق نشوند. مؤسسه ما هیئت امنا و هیئت مدیره دراد که سیاست‌های کلی را تبیین می‌کند. بخشی به نام معاونت اقتصادی تشکیل شده است که وظیفه‌اش خارج از بخش‌های دیگر است و اصلاً به امور اجرایی نمی‌پردازد و فقط حامی است.
انتهای پیام
چه برسد به آموزش و پرورش!