دستاورهای انقلاب، مرهون حضور مردم است

محسن نصری، عضوهیئت‌علمی گروه معارف دانشگاه اصفهان در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از اصفهان، درباره علل و عوامل پیروزی انقلاب اسلامی، اظهار کرد: مجموعه‌ای از عوامل در کنار هم گرفتند و انقلاب ایران بر اساس آن شکل گرفت که اولین عامل آن ریشه اسلامی بود، زیرا از آنجایی که مردم ما مسلمان هستند و با ورود اسلام به ایران، همواره به دنبال تحقق ارزش‌های اسلامی در عرصه سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی بوده‌اند و برهمین اساس مردم با حکومت‌های استعماری و استبدادی نظیر قاجاریه و پهلوی مخالفت می‌کردند، زیرا به مطالبات مردمی و ارزش‌های اسلامی بی‌توجهی می‌شد.
وی افزود: ریشه اصلی که انقلاب ایران براساس آن شکل گرفت، آموزه‌های اسلام و عشق و ارادت مردم به آن‌ها بود و به همین علت، مردم رهبری امام خمینی(ره) را به‌عنوان یک روحانی اسلام‌شناس، فیلسوف و مفسر قرآن پذیرفتند.
عضو هیئت‌علمی دانشگاه اصفهان بیان کرد: دومین ریشه و یا عامل که در ارتباط با همین ریشه اسلامی می‌باشد، مبارزات تاریخی مردم است، به‌طور مثال در صدساله اخیر و قبل از انقلاب اسلامی اتفاقات و رویدادهایی متعددی نظیر نهضت تحریم تنباکو، نهضت عدالت‌خانه که بعد به مشروطه تبدیل شد، نهضت ملی شدن صنعت نفت اتفلق افتاد که در همه آن‌ها روحانیون محور رهبری مبارزه را برعهده داشتند و مطالبات و خواسته‌های مردم نیز اجرای فرامین اسلام بود و مردم  براساس همین رویکرد در مقابل استبداد قاجاریه، پهلوی، استعمار انگلیس و آمریکا مقابله کردند.
نصری ادامه داد: سومین عامل بروز انقلاب اسلامی، اعتراض مردم به انحطاط ساختارهای اجتماعی در حکومت قاجاریه و پهلوی بود؛ ساختارهای اجتماعی جامعه در حوزه اقتصاد، سیاست، فرهنگ، علم و دانش با حاکمیت قاجاری و پهلوی منحل شده و کاملا از بین رفته بود، مثلا از لحاظ علمی عقب مانده بودیم و یا در حوزه سیاسی، اشخاص فاسدی همچون رضا شاه و محمدرضاشاه بر جامعه حاکم شده بودند، برهمین اساس مردم به این نوع ساختار اعتراض کردند.
وی افزود: ساختار اقتصادی جامعه‌ ایرانی در قبل از انقلاب نیز به‌گونه‌ای بود که بخش عمده‌ای از درآمدهای نفتی ما مورد سوءاستفاده قرار می‌گرفت. مردم روستاها از امکانات آب، برق، گاز، بهداشت، مدرسه و جاده محروم بودند و در یک محرومیت عظیم زندگی می‌کردند، اما در جاهایی یک فضای اشرافی با سلطه انگلیس وآمریکا به‌وجودآمده بود. مردم به این وضعیت معترض بودند به خصوص اینکه حق آزادی اجتماعی و بیان دیدگاه‌ها و انتقادات سازنده نیز نداشتند.
این استاد دانشگاه در ادامه به دیدگاه برخی متفکران و صاحب‌نظران غربی در خصوص تحلیل ابعاد انقلاب اسلامی ایران اشاره کرد و گفت: میشل فوکو، فیلسوف اجتماعی فرانسه در این رابطه گفته است«انقلاب ایران برای ما قابل هضم و فهم نیست»، جان فوران، استاد جامعه‌شناسی دانشگاه کالیفرنیا آمریکا می‌گوید: «انقلاب ایران در تئوری‌های اجتماعی و جامعه‌شناسی، چالش و بحران ایجاد کرد»، آنتونی گیدنز، جامعه شناس انگلیسی نیز گفت«انقلاب ایران فرآیند عمومی جهان را معکوس کرد».
وی افزود: تحلیل‌گران غربی تاکنون نتوانستند ابعاد این انقلاب را به‌طود دقیق تحلیل کنند، زیرا از آنجا که حضور مردم ما در این انقلاب ناشی از ریشه‌‌های اسلامی و رهبری حضرت امام و همچنین ریشه‌های تاریخی و اجتماعی بوده است، این‌ها در تئوری‌ها و تفکرات غربی قابل فهم و درک نبود.

نصری بیان کرد: هدف اصلی انقلاب اسلامی، حاکم کردن ارزش‌ها و قوانین اسلامی در حوزه‌های سیاست، فرهنگ و اقتصاد حاکم بود، زیرا وقتی ارزش‌ها و قوانین اسلامی تحقق پیداکند، مردم به همه مطالبات خود دست پیدا می‌کنند.
وی با بیان اینکه عمده شعارهای انقلاب بر محور شعارهای اسلامی و ارزشی هستند، گفت: اکنون بخش مهمی از این آرمان‌ها و اهداف عملی شده‌است و توانسته‌ایم امنیت را در کشور برقرارکنیم. ایران در حال حاضر در زمینه علوم استراتژیک، در زمینه هوافضا، سلول‌های بنیادی، هسته‌ای، پزشکی، تجهیزات نظامی جز کشورهای مطرح جهان است.

وی با بیان اینکه در هر انقلابی مردم نقش اساسی دارند و در انقلاب ایران نیز همه اقشار جامعه سهم داشتند، تصریح کرد: تفاوت عمده انقلاب ایران با سایر انقلاب‌ها، حضور وسیع و عمیق مردم درجریان انقلاب است، تفاوت دیگر آن رهبری انقلاب می‎باشد؛ امام خمینی به‌عنوان رهبر انقلاب،  فیلسوف، عارف و مفسر قرآن بودند، اما  در دیگر انقلاب‌ها چنین شخصیت‌هایی با چنین دیدگاه‌ها، درایت، شجاعت و روحیه جهادی و انقلابی سراغ نداریم.

استاد دانشگاه اصفهان ادامه داد: انقلاب ایران، یک انقلاب مردمی است. در پیروزی و پس از پیروزی انقلاب، مردم نقش اساسی را ایفا کردند. اگر مردم نبودند حکومت2500 ساله شاهنشاهی از بین نمی‌‎رفت. بعد از انقلاب اسلامی جنگ تحمیلی شرق و غرب علیه ایران رخ داد که اگراین مردم نبودند، نمی‌شد جلوی دشمن ایستاد.

وی افزود: در پیشرفت‌های علمی و فنی کشور نیز، مردم از همه اقشار به خصوص نسل جوان حضور دارند. در عرصه انتخابات و به رغم اینکه شرق و غرب جهان با استفاده از جنگ نرم، تلاش می‌کنند مردم در انتخابات شرکت نکنند، اما شاهد حضور گسترده مردم در انتخابات مبتنی بر مردم سالاری دینی هستیم.  در واقع همه موفقیت‌ها و دستاوردهای بعد از انقلاب، براساس حضور پرشور مردم در عرصه‌های مختلف بوده است.
نصری خاطرنشان کرد: مردم سالاری اسلامی به معنی نقش و حضور تاثیرگذار مردم، بر اساس مبانی اسلامی است؛ چون مردم مسلمان هستند، مشارکت و نقش و حضور آن‌ها در عرصه‌‎های مختلف بر اساس قوانین و ارزش‌های اسلامی شکل می‌گیرد. اما در دموکراسی غربی، ارزش‌های اسلامی و وحدانی خداوند مطرح نیست و عمدتا بر مبنای انسان‌پرستی و انسان را جای خدا قراردادن، است. نیچه فیلسوف معروف آلمانی در توصیف جامعه اروپایی گفت: خدا مرده است. یعنی در زندگی مردم خدایی وجود ندارد و مردم خود تصمیم می‌گیرند. در دموکراسی غربی، بر اصالت انسان در برابر اصالت خدا تاکید می‌شود، در حالیکه در مردم‌سالاری اسلامی، حضور واقعی مردم براساس ارزش‌های اسلامی است.